REVIEW ARTICLE
The ghetto in Biala Podlaska – the tragic end of the Biała Podlaska Jewish community
More details
Hide details
1
Brak, Akademickie Liceum Ogólnokształcące w Białej Podlaskiej, Polska
Submission date: 2023-08-01
Final revision date: 2023-11-30
Acceptance date: 2023-11-15
Publication date: 2023-11-30
Corresponding author
Paweł Antoni Pakuła
Brak, Akademickie Liceum Ogólnokształcące w Białej Podlaskiej, Sidorska 95/97, 21-500, Biała Podlaska, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2023;17(1):209-226
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Abstract: The aim of the article was to investigate the history of the Jewish community in Biała Podlaska during World War II. Material and methods: The article uses regional literature, printed sources, copies of typescripts and audio and video recordings available on the Internet, which are memories of both Polish witnesses and Jewish survivors. Results: The history of the Jewish community in Biała Podlaska during World War II was described. The methods of repression used by the Germans were discussed, a group of distinguished criminals was presented and the attitude of the local Polish population was characterized. Conclusions: The last three years in the approximately 300-year history of Biała Jews were tragic. The occupiers stripped Jews of their property, forced them to work, deprived them of their dignity and finally took their lives. Most of them were displaced in 1942 to German Nazi extermination camps.
REFERENCES (33)
2.
Czerkies, K. (2005, 13 listopada). Oral history interview with Kazimierz Czerkies [plik video]. United States Holocaust Memorial Museum Collection. Pobrane z:
https://collections.ushmm.org/....
3.
Doroszuk, J. (1977). Zagłada obywateli pochodzenia żydowskiego. W: M. Kowalski (red.), Zbrodnie hitlerowskie w regionie bialskopodlaskim 1939-1944 (s. 129-147). Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
4.
Doroszuk, T. (2019). Gmina Wisznice w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1944. Lublin-Wisznice.
5.
Feigenbaum, M. J. (1961a). Total Destruction. W: M.J. Feigenbaum (red.), Book of Biala Podlaska (s. 47-76). Tel Aviv: Yizkor Book Project. Pobrane z:
https://www.jewishgen.org/yizk....
6.
Feigenbaum, M. J. (1961b). In Liberated Biala. W: M.J. Feigenbaum (red.), Book of Biala Podlaska (s. 464-469). Tel Aviv: Yizkor Book Project. Pobrane z:
https://www.jewishgen.org/yizk....
7.
Flisiński, J., Mierzwiński, H. (2012). Biała Podlaska w latach 1939-1944. Biała Podlaska: Miejska Biblioteka Publiczna w Białej Podlaskiej.
8.
Gawrysiak-Leszczyńska, W. (b.d.). M. Kubiszyn (oprac.), Maca, fragment relacji świadka historii [plik audio]. W: hasło „Biała Podlaska”. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. Pobrane 20 lipca 2023 z:
https://teatrnn.pl/leksykon/ar....
9.
Grabowski, I. (2006). Relacje polsko-żydowskie. Na kanwie tragedii Lernerów. Gościniec Bialski, 5, 36-37.
10.
Kiełboń, J. (1995). Migracje ludności w dystrykcie lubelskim w latach 1939-1944. Biblioteka „Zeszytów Majdanka” t. III. Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku.
11.
Kopówka, E., Rytel-Andrianik, P. (2011). Dam im imię na wieki (Iz 56,5), Polacy z okolic Treblinki ratujący Żydów. Oksford-Treblinka: Biblioteka Drohiczyńska VII.
12.
Kozarski, M. (2006). A ostatnią zabili matkę moją. Słowo Podlasia, 21(1364), 1, 4.
13.
Kutnik, A. (1996). Miasto i Powiat Biała Podlaska podczas II wojny światowej, cz. II, rok 1939. Podlaski Kwartalnik Kulturalny, 9(3), 3-11.
14.
Kutnik, A. (1997). Miasto i Powiat Biała Podlaska podczas II wojny światowej, cz. IV, rok 1941. Podlaski Kwartalnik Kulturalny, 10(1), 18-30.
15.
Kutnik, A. (1997a). Miasto i Powiat Biała Podlaska podczas II wojny światowej, cz. V, rok 1942. Podlaski Kwartalnik Kulturalny, 10(2), 50-61.
16.
Kutnik, A. (1997b). Miasto i Powiat Biała Podlaska podczas II wojny światowej, cz. VI, rok 1942 c.d. Podlaski Kwartalnik Kulturalny, 10(3), 57-72.
18.
Magier, D. (2021). Komuniści bialscy w II RP – stan wiedzy i postulaty badawcze. W: Konferencja Naukowa 34 Pułk Piechoty i Miasto Biała Podlaska w latach 1919-1939. Wspólne Dzieje (00:56:00-01:26:00) [plik video]. Pobrane z:
https://www.facebook.com/mbpbi....
19.
Mierzwiński, H. (2010). Biała Podlaska w latach 1918-1939. Biała Podlaska: Miejska Biblioteka Publiczna w Białej Podlaskiej.
20.
Olszański, T. (2008). Kresy kresów. Stanisławów. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
21.
Orlańska, G. (1947). Relacja, zeznanie [maszynopis]. Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie, nr 23, sygn. 301/2236. Kopia w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Białej Podlaskiej, A MH-779.
22.
Pilichowski, Cz. (1977). Słowo wstępne. W: M. Kowalski (red.), Zbrodnie hitlerowskie w regionie bialskopodlaskim 1939-1944 (s. 5-10). Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
23.
Relacja Ewy [maszynopis]. (b.d.). sygn. 301/4516, Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie. Kopia w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Białej Podlaskiej, A MH-778.
24.
Romanek, J. (2021). Kolaboracja z Sowietami na terenie powiatu bialskiego we wrześniu i październiku 1939 r. W: Konferencja Naukowa 34 Pułk Piechoty i Miasto Biała Podlaska w latach 1919-1939. Wspólne Dzieje (02:12:30-02:40:25) [plik video]. Pobrane z:
https://www.facebook.com/mbpbi....
25.
Shatzman, V. (1995, 16 lutego). Oral history interview cz. 5 [plik video]. United States Holocaust Memorial Museum Collection. Pobrane z:
https://collections.ushmm.org/....
26.
Sikora, D. (2002). Przyczynek do dziejów ludności żydowskiej w Białej Podlaskiej w latach okupacji hitlerowskiej. Rocznik Bialskopodlaski, X, 161-182.
27.
Sikora, D. (2005). Ruch oporu w powiecie bialskim 1939-1944, Szkice z dziejów ZWZ-AK, BCh, GL-AL, Biała Podlaska: Biblioteczka Bialska.
28.
Sikora, D. (2022a). Zagłada ludności żydowskiej w Białej Podlaskiej w latach 1939-1943, Przyczynek do dziejów. Podlaski Kwartalnik Kulturalny, 1, 7-21.
29.
Sikora, D. (2022b). Samoobrona Żydów w Białej Podlaskiej w latach 1939-1943. Podlaski Kwartalnik Kulturalny, 2, 7-18.
30.
Sroka, J. (1971). Hitlerowski aparat zbrodni i terroru w powiecie Biała Podlaska w latach 1939-1944. W: M. Kowalski (red.), Zbrodnie hitlerowskie w powiecie Biała Podlaska w latach 1939-1944 (s. 50-70). Międzyrzec Podlaski: Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Międzyrzecu Podlaskim.
31.
Sroka, J. (1977a). Hitlerowski aparat terroru i zbrodni. W: M. Kowalski (red.), Zbrodnie hitlerowskie w regionie bialskopodlaskim 1939-1944 (s. 21-44). Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
32.
Sroka, J. (1977b). Terror i zbrodnie. W: M. Kowalski (red.), Zbrodnie hitlerowskie w regionie bialskopodlaskim 1939-1944 (s. 47-128). Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
33.
Zaporowski, Z. (1989). Ludność żydowska w Białej Podlaskiej w latach 1918-1939. Studia Podlaskie, 2, 271-286.