DZIECKO Z FASD
– PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE ORAZ WYBRANE STRATEGIE I METODY PRACY
1
Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Data publikacji: 24-07-2019
Autor do korespondencji
Bernadeta Szczupał
Bernadeta Szczupał, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa, e-mail: bszczupal@aps.edu.pl
Bernadeta Szczupał, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa, e-mail: bszczupal@aps.edu.pl
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2013;7(1):79-96
SŁOWA KLUCZOWE
poalkoholowe spektrum zaburzeń rozwojowychpłodowy zespół alkoholowyzaburzenia neurorozwojowe związane z alkoholem4-cyfrowy kod diagnostyczny
STRESZCZENIE
Dysfunkcje fizyczne, poznawcze i behawioralne obserwowane u osób narażonych na prenatalną ekspozycję na alkohol nie są dychotomiczne; przeciwnie – jako skutek prenatalnego narażenia na teratogenne działanie alkoholu
występuje bardzo szeroki zakres nieprawidłowości i zaburzeń. Termin FASD (Fetal Alcohol Spectrum Disorder) – czyli
poalkoholowe spektrum zaburzeń rozwojowych – obejmuje szeroki zakres dysfunkcji fizycznych oraz zaburzeń w rozwoju
poznawczym, uczeniu się i zachowaniu. W artykule omówiono teratogenne działanie alkoholu, mogące stanowić zagrożenie
dla prawidłowego rozwoju płodu. Przedstawiono znaczenie diagnostyki i trudności wystepujących w tym zakresie. Ukazano specyfikę funkcjonowania dziecka z Fetal Alcohol Spectrum Disorder (FASD) oraz systemy wspierania jego rozwoju.
REFERENCJE (54)
1.
Aase J.M., Jones K.L., Clarren S.K. (1995), Do we need the term ‘FAE’? „Pediatrics”, nr 3 (95), s. 428-430.
2.
Abel E.L. (1996), „Moderate” drinking during pregnancy: cause for concern? „Clinica Chimica Acta”, nr 246, s. 149-154.
3.
Anderson P., Baumberg B. (2007), Alkohol a człowiek, Wydawnictwo Parpamedia, Warszawa.
4.
Astley S.J. (2004), Diagnostic Guide for Fetal Alcohol Spectrum Disorders: The 4-Digit Diagnostic Code. Third Edition. University of Washington, Seattle, http://depts.washington.edu/fa..., (data odczytu 2012-12-01).
5.
Astley S.J., Clarren S.K. (2000), Diagnosing the full spectrum of fetal alcohol exposed. Introducing the 4-Digit Diagnostic Code, „Alcohol and Alcoholism”, nr 4 (35), s. 400-410.
6.
Astley S.J., Olson H.C., Kerns K., Brooks A., Aylward E.H., Coggins T.E., Davies J., Dorn S., Gendler B., Jirikowic T., Kraegel P., Maravilla K., Richards T. (2009), Neuropyschological and behavioral outcomes from a comprehensive magnetic resonance study of children. „The Canadian Journal of Clinical Pharmacology”, nr 1 (16), s. e178–e201.
7.
Bearer C.F. (2001), Markers to detect drinking during pregnancy. „Alcohol Research and Health”, nr 3 (25), s. 210-218.
8.
Brown J.D., Bednar L.M. (2004), Children with fetal alcohol spectrum disorders: A concept map of parenting children with FASD. „Journal of Family Social Work”, nr 3 (8), s. 1-18.
9.
Chang G. (2004), Screening and brief intervention in prenatal care settings. „Alcohol Research and Health” 2 (28), s. 80-84.
10.
Chavez G.F., Cordero J.F., Becerra J.E. (1989), Leading major congenital malformations among minor groups in the United States, 1981-1986, „Morbidity and Mortality Weekly Report”, nr 37, s. 17-24.
11.
Clarren S.K., Astley S.J. (1997), The development of the fetal alcohol syndrome diagnostic and prevention network in Washington State. W: A. Streissguth, J. Kanter (red.) The Challenge of Fetal Alcohol Syndrome: Overcoming Secondary Disabilities, University of Washington Press, Seattle, s. 40-51.
12.
Clarren S.K., Carmichael-Olson H., Clarren S.G.B., Astley S.J. (2000), A Child with Fetal Alcohol Syndrome. W: M.J. Guralnick (red.) Handbook of Clinical Assessment for Young Children with Developmental Disabilities. Paul H. Brookes, Baltimore, s. 307-326.
13.
Czech E., Hartleb M. (2004), Poalkoholowe uszkodzenia płodu jako niedoceniana przyczyna wad rozwojowych i zaburzeń neurobehawioralnych u dzieci, „Alkoholizm i Narkomania”, nr 1-2 (17), s. 9-20.
15.
Dyr W. (2005), Teratogenne działanie alkoholu, „Alkoholizm i Narkomania”, nr 1-2 (18), s. 19-25.
16.
Evensen D., Lutke J. (1997), Eight magic keys: Developing successful interventions with students with FAS, Organization on Fetal Alcohol Syndrome, Minnesota.
17.
Hoyme H.E., May P.A., Kalberg W.O., Kodituwakku P., Gossage J.P., Trujillo P.M., Buckley D.G., Miller J.H., Aragon A.S., Khaole N., Viljoen D.L., Jones K.L., Robinson, L.K. (2005), A practical clinical approach to diagnosis of fetal alcohol spectrum disorders: Clarification of the 1996 Institute of Medicine criteria, „Pediatrics”, nr 1 (115), s. 39-47.
18.
Hryniewicz D. (2007), Specyfika pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom z FAS, Wydawnictwo Parpamedia, Warszawa.
19.
Jacobson S.W. (1997), Assessing the impact of maternal drinking during and after pregnancy, „Alcohol Health and Research World”, nr 2, s. 199-203.
20.
Jadczak-Szumiło T. (2008), Neuropsychologiczny profil dziecka z FASD, Wydawnictwo Parpamedia, Warszawa.
21.
Jadczak-Szumiło T., Kałamajska-Liszcz K. (2009), Biorę odpowiedzialność. Program profilaktycznoedukacyjny, Wydawnictwo Parpamedia, Warszawa.
22.
Jones K.L., Smith D.W. (1973), Recognition of the fetal alcohol syndrome in early infancy, „Lancet”, nr 2, s. 999-1001.
23.
Kellerman T. (2003), External Brain, http://come-over.to/FAS/extern..., (data odczytu 2012-12-01).
24.
Klecka M. (2007), Fascynujące dzieci, Wydawnictwo Archidiecezji Krakowskiej, Kraków.
25.
Klecka M., Liszcz K. (2004), Nie próbuj mocniej – spróbuj inaczej. Neurologiczny program naprawczy dla dzieci i młodzieży z syndromem alkoholowym FAS, Stowarzyszenie Zastępczego Rodzicielstwa Oddział Śląski, Lędziny.
26.
Klecka M., Janas-Kozik M. (2009), Dziecko z FASD. Rozpoznania różnicowe i podstawy terapii, Wydawnictwo Parpamedia, Warszawa.
27.
Klecka M., Janas-Kozik M., Krupka-Matuszczyk I. (2010), Rozwój diagnostyki poalkoholowego spektrum zaburzeń rozwojowych – przegląd narzędzi diagnostycznych. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, nr 4 (10), s. 298-302.
29.
Liszcz K. (2007), Jak wspierać dziecko z Alkoholowym Zespołem Płodowym w rodzinie, Fundacja „Daj Szansę”, Toruń.
30.
Liszcz K. (2010), Problemy zdrowotne, trudności edukacyjne i wychowawcze u dzieci narażonych na działanie alkoholu etylowego w życiu płodowym i okresie karmienia, Wolska Konferencja Szkoleniowa „Bez przemocy wobec dziecka”, Warszawa, s. 30-39. http://www.wola.waw.pl/data/ne..., (data odczytu 2012-12-01).
32.
May P.A., Gossage J.P. (2001), Estimating the Prevalence of Fetal Alcohol Syndrome: A Summary, „Alcohol Research and Health”, nr 3 (25), s. 159-176.
33.
O’Connor M.J., Shah B., Whaley S.E. Cronin P., Gunderson B., Graham J. (2002), Psychiatric illness in a clinical sample of children with prenatal alcohol exposure, „American Journal of Drug and Alcohol Abuse”, nr 4 (28), s. 743-754.
34.
Olson H.C., Oti R., Gelo J., Beck S. (2009), ‘Family matters’: fetal alcohol spectrum disorders and the family. „Developmental Disabilities Research Reviews”, nr 3 (15), s. 235-249.
35.
Riley E.P., McGee C.L. (2005) Fetal alcohol spectrumdisorders: an overview with emphasis on changes in brain and behavior, „Experimental Biology and Medicine”, nr 6 (230), s. 357–365.
36.
Rosett H.L. (1980), A clinical perspective of the fetal alcohol syndrome, „Alcoholism: Clinical and Experimental Research”, nr 4, s. 118-122.
37.
Sokol R.J., Clarren S.K. (1989), Guidelines for use of terminology describing the impact of prenatal alcohol on the offspring, „Alcoholism: Clinical and Experimental Research”, nr 4 (13), s. 597-598.
38.
Stratton K., Howe C., Battaglia F. (red.) (1996), Fetal Alcohol Syndrome: Diagnosis, Epidemiology, Prevention, and Treatment, National Academy Press, Washington.
39.
Streissguth A.P., Clarren S.K., Jones, K.L. (1985), Natural history of the fetal alcohol syndrome: a 10-year follow-up of eleven patients. „Lancet”, nr 2 (8446), s. 85-91.
40.
Streissguth A.P., Aase J.M., Clarren S.K., Randels S.P., LaDue R.A., Smith D.F. (1991), Fetal alcohol syndrome in adolescents and adults. „Journal of the American Medical Association (JAMA), nr 15 (265), s. 1961-1967.
41.
Streissguth A.P., Barr H.M., Kogan J., Bookstein F.L. (1996), Understanding the Occurrence of Secondary Disabilities in Clients with Fetal Alcohol Syndrome (FAS) and Fetal Alcohol Effects (FAE). Final Report to the Centers for Disease Control and Prevention (CDC). University of Washington, Fetal Alcohol and Drug Unit, Tech. Rep. No. 96-06, Seattle.
42.
Streissguth A.P., Barr H., Bookstein F., Sampson P., Bookstein F. (2004), Risk factors for adverse life outcomes in fetal alcohol syndrome and fetal alcohol effects, „Developmental and Behavioral Pediatrics”, nr 4 (5), s. 228-238.
43.
Streissguth A. (2007), Prenatal alcohol exposure and the developing fetus: links to developmental disabilities, University of Washington Medical School, Seattle. http://www.aamr.org/ehi/media/..., (data odczytu 2012-12-01).
44.
Warren K.R., Foudin, L.L. (2001), Alcohol-related birth defects: The past, present, and future, „Alcohol Research and Health”, nr 3 (25), s. 153-158.
50.
Ogólnopolska Kampania Edukacyjna Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - www.ciazabezalkoholu.pl.
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
