ARTYKUŁ ORYGINALNY
Poszukiwanie wspólnej przestrzeni dyskursu dla nauk przyrodniczych i społecznych poprzez zastosowanie analogii
1
Zakład Systemów Produkcji i Środowiska, Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy, Polska
Data nadesłania: 29-07-2025
Data akceptacji: 19-11-2025
Data publikacji: 30-12-2025
Autor do korespondencji
Kamila Magdalena Musiał
Zakład Systemów Produkcji i Środowiska, Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy, Polska
Zakład Systemów Produkcji i Środowiska, Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2025;19(1):378-386
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Potrzeba podjęcia dyskursu, a zatem polemiki w nauce zaznacza się w wielu
różnych jej dziedzinach. Celem opracowania było wskazanie wybranych interpretacji biologicznych
strategii w naukach społecznych, na podstawie rozumowania poprzez analogię. Materiał i metody: Metoda analogii może być pomocna w odkrywaniu sposobów oceny
zjawisk czy poszerzania pól oceny dla odrębnych dyscyplin. W pracy porównano pewne
założenia, w celu wykazania czy dyskusja teorii w obrębie różnych obszarów wiedzy ułatwia
odnalezienie wspólnej dla nich płaszczyzny. Wyniki: Ekonomia zaliczana do nauk społecznych, już we wczesnych fazach istnienia odwoływała
się poprzez analogię do procesów przyrodniczych. Sferą poznania, w której te
dwa obszary wiedzy w pewnym sensie mogą być zbieżne jest ekonomia ewolucyjna. Jest
tak ponieważ różnorodne zachowania człowieka w płaszczyźnie gospodarczej można odnieść
do mechanizmów funkcjonujących w sposób naturalny w przyrodzie. Wnioski: Ekonomia ewolucyjna może stanowić pewną przestrzeń dla dyskursu na poziomie
interdyscyplinarnym, dzięki założeniu, że rozwój gospodarczy podlega podobnie jak
przyroda ciągłym zmianom zgodnie z prawami doboru naturalnego.
REFERENCJE (40)
1.
Bańska, A. (2002). [Social environmental psychology]. Wydawnictwo Naukowe Scholar (in Polish).
2.
Bartkowiak, R. (2008). [History of Economic Thought]. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne (in Polish).
3.
Biegański, W. (1913). [The fourth form of reasoning by analogy]. Polskie Towarzystwo Filozoficzne (in Polish).
5.
Bołdyrew, A. (2009). [The reception of T. R. Malthus’s population theory in Polish social thought at the turn of the 19th and 20th centuries.]. Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku, 6, 7-31 (in Polish). https://doi.org/10.18778/2080-....
6.
Brzeziński, M., Gorynia, M., Hockuba, Z. (2008). [Economics and other social sciences at the beginning of the 21st century. Between imperialism and cooperation]. Ekonomista, 2, 201-232 (in Polish).
7.
Ciszek, M. (2020). The philosophy of perceiving the human environment from the perspective of environmental social psychology and environmental sociology (Implications for sustainable environmental and health security). Problemy ekorozwoju, 15(2), 211-222.
8.
Darwin, K. (1959). [On the Origin of Species. Selected Works. Volume 2]. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne (in Polish).
9.
Dąbrowski, I. K. (2011). [The classic and evolutionary concept of the enterprise after the mortgage crisis]. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów SGH, 108, 48-57. (in Polish).
10.
Falińska, K. (2010). [The implications of Darwin’s theory of natural selection for plant population studies]. W: K. Zarzycki, Z. Mirek i U. Korzeniak (red.), [Charles Darwin in the eyes of Polish botanists of the 19th-21st centuries]. Wydawnictwo Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN (in Polish).
11.
Fisher, R. A. (1930). The genetical theory of natural selection. Oxford University Press.
12.
Gecow, A. (2014). [The importance of description and explanation in the Biological Turn. The perspective of purposeful information in biology and the humanities as the basis for memetics]. Teksty z Ulicy, Zeszyt memetyczny, 15, 27-40 (in Polish).
13.
Grobler, A. (2006). [Scientific methodology]. Wydawnictwo Aureus i Znak (in Polish).
14.
Hardt, Ł. (2015). [On the limits of economics]. W: Ł. Hardt i D. Milczarek-Andrzejewska (red.), [Is economics beautiful? A book dedicated to Professor Jerzemu Wilkinowi]. Wydawnictwo Naukowe Scholar (in Polish).
15.
Johnson, M. (2007). The meaning of the body: aesthetics of human understanding. Wydawnictwo University of Chicago Press.
16.
Justyński, I., Justyńska, J. (2012). [History of socio-economic thought]. Wolters Kluwer (in Polish).
17.
Kaczmarek, K. M. (2013). [The mechanism of religious evolution]. Wydawnictwo Naukowe UAM (in Polish).
18.
Kałążna, K., Rosicki, R. (2013), [Power, struggle, territory, population – from natural sciences to political sciences]. W: B. Kaczmarek (red.), [Metaphors of politics. Volume 4]. Elipsa (in Polish).
19.
Keynes, J. M. (1956). [General theory of employment, interest, and money]. Wydawnictwo Naukowe PWN (in Polish).
20.
Krokos, J. (1997). [“Lexicon of Classical Philosophy,” ed. Józef Herbut, Lublin 1997: [review]], Studia Philosophiae Christianae, 34(1), 145-146 (in Polish).
21.
Kwaśnicki, W. (1996). [Evolutionary economics – an alternative view of the economic development process]. Gospodarka Narodowa, 10, 1-35 (in Polish).
22.
Kwaśnicki, W. (2001). [Zygmunt Heryng’s logic of economics]. Gospodarka Narodowa, 10, 83-100 (in Polish).
23.
Kwaśnicki, W. (2009). [Is the financial crisis contributing to a crisis in economic science?]. Studia Ekonomiczne, 3-4, 239-254 (in Polish).
24.
Kwaśnicki, W. (2021). The role of diversity and tolerance in economic development. Journal of Evolutionary Economics, 31, 821-851.
25.
Lakoff, G., Johnson, M. (1999). Philosophy in the flesh: the embodied mind and its challenge to western thought. Basic Books.
27.
Milczarek-Andrzejewska, D. (2014). [Issues of power in economics based on the example of the agri-food sector in Poland]. Wydawnictwo Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk (in Polish).
28.
Miłkowski, M. (2011). [Biology as a detailed science and a specific science]. Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2-3(31), 9-17 (in Polish).
29.
Musiał, K. (2023). Relativity of Environmental Sustainability Illustrated by the Red Queen Hypothesis. Problemy Ekorozwoju, 18(1), 170-176.
30.
Musiał, W., Musiał, K. (2021). [The use of analogy to search for common areas of knowledge in biology and economics]. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego (in Polish).
31.
Nęcka, E. (2005). [Creativity training]. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (in Polish).
32.
Piekiełko-Zemanek, A. (1983). [Botanical observations during the voyage of the Beagle]. Wszechświat, 84(5), 101-106 (in Polish).
33.
Rypel, A. (2017). [Educational discourse from a processual-cognitive perspective]. Kultura-Społeczeństwo-Edukacja, 2 (12), 9-35 (in Polish).
34.
Sławkowa, E. (2006). [Discursively about discourse]. Białostockie Archiwum Językowe, 6, 89-96 (in Polish). https://doi.org/10.15290/baj.2....
35.
Szafer, W. (red.). (1959). [The flora of Poland. Volumes 1-2]. Wydawnictwo PWN (in Polish).
36.
Szarski, H. (1997). [An outline of history and an attempt to assess the current state of evolutionism]. W: H. Krzanowska (red.), [An outline of evolutionary mechanisms]. Wydawnictwo Naukowe PWN (in Polish).
37.
Weiner, J. (1999). [Life and evolution of the biosphere]. Wydawnictwo Naukowe PWN (in Polish).
38.
Wilkin, J. (2014). [Do economists need philosophy?] Wydawnictwo Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk (in Polish).
39.
Włodarczyk, J. (2012). [Evolutionary economics – an overview of the issues]. W: S. Czaja, A. Becla, J. Włodarczyk i T. Poskrobko (red.), [Challenges of contemporary economics. Selected issues]. Wydawnictwo Difin (in Polish).
40.
Zalega, T. (2015). [Evolutionary economics as one of the trends in contemporary economics – an overview of the issues]. Studia i Materiały Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski, 19, 157-177 (in Polish). http://doi.org/10.7172/1733-97....
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
