ARTYKUŁ ORYGINALNY
PRZESTĘPCZOŚĆ KRYMINALNA W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM NA OBSZARZE
SIEDLECKIEGO OKRĘGU SĄDOWEGO. SPRAWCA, MOTYW, KARA
Data publikacji: 23-07-2019
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2015;9(3):38-50
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Dwudziestolecie międzywojenne to okres szczególny nie tylko ze względu na wydarzenia historyczne w Polsce,
ale również ze względu na kształtowanie się mentalności wolnych Polaków. Problemy społeczne, wyznaniowe, narodowościowe, różnice kulturowe w nowo powstałej państwowości to jedynie pośrednie przyczyny popełniania czynów zabronionych.
Głównym celem podjętej analizy akt sądowych z lat 1918-1939, dotyczących przestępstw kryminalnych jest przedstawienie
obrazu statystycznego zabójcy, gwałciciela, osoby dokonującej rozboju, kradzieży z włamaniem. Za pomocą specjalnie do tego
celu skonstruowanych ankiet określono jego wiek, status społeczny, majątkowy, stan cywilny, wykształcenie. Wskazano również na najczęstsze motywy czynów w poszczególnych grupach społecznych. Ostatni aspekt analizy dotyczy popełnionego czynu i orzeczenia sądowego, które pokazuje funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w dwudziestoleciu międzywojennym oraz
narzędzia, jakie miał on do dyspozycji w postaci kodeksów prawa.
Analiza postępowań przed sądem w sprawach o najcięższe zbrodnie została oparta nie tylko na kazusach obowiązującego prawa, ale również wzięto pod uwagę aspekty socjologiczne, psychologiczne, uwarunkowania kulturowe i materialne.
REFERENCJE (44)
1.
Batawia S. (1984), Wstęp do nauki o przestępcy. Zagadnienie skłonności przestępczych. Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
2.
Buczyński R. (1895), Kobieta wobec statystyki kryminalnej. Gazeta Sądowa Warszawska nr 42, s. 335- 343.
3.
Budyn-Kulik M. (2005), Zabójstwo tyrana domowego: studium prawno-karne i wiktymologiczne. Verba, Lublin.
4.
Czerwińska E. (2003), Sprawcy zabójstw na tle seksualnym. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Seria: Psychologia, z. X, s. 281-288.
5.
Dembowska I. (2014), Kryminalistyczna problematyka zachowania się sprawcy po popełnieniu przestępstwa zabójstwa, W: M. Szostak, I. Dembowska (red.), Innowacyjne metody wykrywania sprawców przestępstw. Wrocław, s. 141-152.
6.
Dziennik Praw Państwa Polskiego 1919, nr 9, poz. 123, Dekret o nabywaniu broni i amunicji z dn. 25 I 1919 r.
7.
Dziennik Ustaw 1932 nr 60, poz. 571 Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 11 VII 1932 r. Kodeks karny.
8.
Gałka E. (2010), Typologia sprawców zabójstw. Wrocławskie Studia Erazmiańskie Zeszyty Studenckie. Część I Studia Karnistyczne, s. 63-74.
9.
Gawliński A. (2014), Zbrodnicze otrucie – przegląd kryminalistyczno-historyczny. Przegląd Prawniczy, Społeczny i Ekonomiczny, nr 1, s. 32-43.
10.
Gierowski J. K. (1979), Niektóre biopsychiczne determinanty agresywnego zachowania przestępczego. Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne, t. 9, s. 153-171.
11.
Grudzień V. (2012), Dzieciobójstwo. Zarys historii stosowania kar. Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach, Katowice.
13.
Horoszewski P. (1937), Motywy zabójstw z afektu i stanowisko sądu wobec tego przestępstwa. Archiwum Kryminologiczne, t. II, z. 3-4, s. 465-490.
15.
Lambroso C., Ferrero G (1895), Kobieta jako zbrodniarka i prostytutka: studia antropologiczne poprzedzone biologią i psychologią kobiety normalnej. Warszawa nakładem Hieronima Cohna.
16.
Łosińska M. (2013), Kobieta jako sprawczyni zabójstwa analiza kryminologiczna i kryminalistyczna. Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny, nr 1, s. 42-59.
21.
Marzec-Holka K. (2011), Przemoc seksualna wobec dziecka. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
22.
Marzec-Holka K. (2004), Dzieciobójstwo: przestępstwo uprzywilejowane czy zbrodnia. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
23.
Moir A., Jessel D. (1998), Zbrodnia rodzi się w mózgu: zagadka biologicznych uwarunkowań przestępczości. Książka i Wiedza, Warszawa.
24.
Neuropsychologiczne uwarunkowania kontroli zachowania u dorosłych sprawców przestępstw (2009). Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
26.
Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej z lat 1923-1925, 1928-1929. Warszawa GUS.
27.
Sowińska D. (2013), Siedlecki wymiar sprawiedliwości w czasach II Rzeczypospolitej. Siedleckie Towarzystwo Naukowe i Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Przyrodniczo- Humanistycznego, Siedlce.
28.
Stasiak M.W. (2007), Występek kazirodztwa w polskim kodeksie karnym z 1997 r. –praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. R Dębskiego, Łódź.
29.
Tagancew N. (1921), Kodeks karny (22 III 1903 r.) wg. tłum. J. Dąbrowo i R. Lobmana, F. Hoesick, Warszawa.
30.
Urstein M. (1933), Przestępczość a psychoza. Studium psychologiczno-prawnicze o katatonii z dołączeniem pięciu orzeczeń sądowo-lekarskich. Wydawnictwo Współczesne, Warszawa.
31.
Wolska A. (1999), Zabójcy – studium psychologiczne. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
32.
Wolska A. (2000), Wybrane zmienne osobowościowe w świetle psychologicznych czynników ryzyka popełnienia zabójstwa. Postępy Psychiatrii i Neurologii nr 9, suplement 2 (10), s. 289-300.
35.
Archiwum Państwowe w Siedlcach, Zespół Sądu Okręgowego w Siedlcach nr 61 1917-1939, Wydział Karny [dalej: APS].
36.
Akta spraw o zabójstwo sygn .1468, 1578, 1540, 2171, 1904, 1897, 3356, 2277, 2292, 2290, 3228, 3226, 3245, 3248, 2567, 2640, 2945, 2944, 2909, 3607, 3619, 3622, 2981, 8047, 9329, 10029, 10030, 8003, 8026, 8025, 10036, 9262, 9265, 9264, 9663, 9842, 10505, 10537, 10540, 10745, 10870, 11449, 11450, 11450, 11453, 11459, 11460, 11469, 11470, 11471, 11473, 11481, 11490, 11491, 11492, 11496, 11496, 11497, 11498, 11500, 11503, 11509, 11628, 11628, 11694, 11704, 11739, 11064, 11065, 1107, 11077, 11080, 1185, 11086, 11088, 11094, 11096, 11102, 11111, 11114, 11116, 3722, 5341, 3724, 2255, 2256, 2264, 2329, 2329, 2377, 2398, 2406, 2432, 2542, 2548, 2558, 2567, 2585, 2592, 2613, 2615, 3734.
37.
Akta spraw o dzieciobójstwo sygn. 573, 1469, 1467, 1407, 4786, 1535, 1533, 1520, 2550, 2682, 2243, 2575, 2730, 2949, 2935, 2920, 2897, 3612, 3077, 3075, 11233, 11319, 11321, 11351, 9266, 8004, 9321, 9573, 9376, 9397, 9482, 9644, 10027, 9845, 9960, 10481, 10517, 10571, 10685, 10732, 10750, 10753, 2435, 2485,2510, 2840, 3824, 3085, 3637.
39.
Akta spraw o pobicie z lat 1918-1939, sygn. 1327, 1474, 1463, 1462, 1441, 1490, 1477, 1556, 2187, 2183, 2181, 2268, 2261, 3357, 2688, 2216, 2203, 2203, 2234, 2619, 2911, 1171, 1176, 11791, 11798, 11800, 11063, 11104, 9272, 10106, 10854, 10845, 10847, 10855, 10859, 10860, 10893, 11445, 11458, 11462, 11465, 11466,11468, 11487, 11489,11505, 11525, 11528,11541, 11542,11543, 11545, 11556,11562, 11563, 11577, 11611, 11626, 11643, 11651, 11668, 11676, 11690, 11692, 11705, 11710, 2308, 2331,2339, 2353, 2549, 2555,2744, 2768, 2776, 2788, 2809, 2810, 2825, 2828, 2836, 2878,2880.
40.
Akta spraw o rozbój i kradzież rozbójniczą sygn. 1473, 1433, 1391, 1392, 1371, 1487, 2712, 2711, 2702, 8052, 8049, 4228, 4778, 4787, 4779, 4787, 1507, 1512, 2191, 2168, 2266, 2263, 1939, 2553, 2295, 2293, 2594, 2683, 2635, 3583, 8052, 8049, 8104, 9356, 9566, 10026, 9857, 9871, 10502, 10535, 2317, 2351, 2547, 2550, 2679, 2690, 2692, 2702, 2728, 2762, 2801, 2972, 3008, 3072, 3196, 3219, 3221, 3235, 3263, 3300, 3311, 3344, 3494, 3399, 3489, 3494, 3535, 3557, 3619, 3620, 3629, 3651, 3655, 3659, 3672, 3678, 3688, 3716, 3788, 3792, 3874, 5337, 5339.
41.
Akta spraw o kradzież z włamaniem, sygn. 1344, 1340, 1446, 1432, 1399, 1362, 1484, 1489, 2715, 2713, 4783, 2237, 1482, 1511, 1570, 1559, 1534, 3115, 3109, 4780, 3688, 2143, 2278, 2214, 2212, 2285, 1183, 11062, 11100, 11108, 11109, 8044, 9269, 9715, 9306, 8040, 9263, 10041, 10042, 10679, 2433, 2465, 2626, 2747, 2791, 3024, 3285, 3297, 3590, 2451,3723, 8001.
42.
Akta spraw o gwałt, sygn. 1476, 5335, 2542, 2644, 2966, 9330, 2710, 9713, 9270, 9867, 9877, 9881, 10504, 10521, 10541, 2293, 2338, 2354, 2424, 2437, 2496, 2655, 2844, 2912, 3018, 3135, 3150, 3187, 3211, 3394, 3502, 3712, 3769, 3835, 3088, 3931, 3966.
43.
Akta spraw oskarżonych obcowanie płciowe z nieletnią 1918 – 1939, sygn. 1377, 1515, 1595, 1919, 2689, 3406, 2621, 2646, 2642, 2922, 2910, 2991, 9866, 9929, 9793, 10892, 2364, 2541, 2911, 2956, 3057, 3317.
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
