PL EN
ARTYKUŁ ORYGINALNY
Społeczne wyzwania związane z automatyzacją pracy – jak technologia zmienia rynek pracy?
 
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Nauk Ekonomicznych, Akademia Bialska im. Jana Pawła II, Polska
 
 
Data nadesłania: 14-07-2025
 
 
Data akceptacji: 10-12-2025
 
 
Data publikacji: 30-12-2025
 
 
Autor do korespondencji
Beata Nikoniuk   

Wydział Nauk Ekonomicznych, Akademia Bialska im. Jana Pawła II, Sidorska 95/97, 21-500, Biała Podlaska, Polska
 
 
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2025;19(1):400-418
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Artykuł podejmuje temat wpływu automatyzacji na rynek pracy w kontekście zachodzącej transformacji cyfrowej. Jego celem jest zbadanie społecznych wyzwań i zmian wynikających z automatyzacji pracy, a także wpływu technologii na rynek pracy w różnych sektorach gospodarki. Materiał i metody: Realizacja przyjętego celu wymagała zastosowania analizy i krytyki piśmiennictwa oraz metody sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety. Wykorzystano dane pierwotne oraz wtórne. Przeprowadzając badanie ankietowe uwzględniono celowy dobór próby badawczej obejmującej 150 pracujących respondentów Polski. Uwzględniono przy tym badania dotyczące sektora ICT (Information and Communications Technology). Wyniki: Ustalono, iż proces automatyzacji jest zauważalny w miejscach pracy. W związku z postępującą automatyzacją i transformacją technologiczną istnieją wyzwania społeczne związane m.in. z zanikaniem tradycyjnych zawodów, powstawaniem nowych (w zależności od sektorów) oraz przekwalifikowaniem pracowników. Zmianie ulegają także kluczowe na rynku pracy kompetencje. Wnioski: Pomimo istniejących wyzwań, w opinii badanych automatyzacja pracy przynosi więcej korzyści niż zagrożeń, a sama transformacja technologiczna to zjawisko pozytywne.
REFERENCJE (27)
1.
Acemoglu, D., Restrepo, P. (2019). Automation and New Tasks: How Technology Displaces and Reinstates Labor. Journal of Economic Perspectives, 33(2), 3-30.
 
2.
Arendt, Ł. (2014). Koniec pracy, który nie nadszedł – teorie i badania rynku pracy w kontekście zmiany technologicznej. Polityka społeczna, 2(11-12), 27-33.
 
3.
Arendt, Ł. (2015). Zmiana technologiczna faworyzująca wysokie kwalifikacje czy polaryzacja polskiego rynku pracy – zarys problemu. W: J. Sokołowski, G. Węgrzyn, M. Rękas (red.), Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 401 (s. 13-25). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
 
4.
Autor, D. H., Levy, F., Murnane, R. J. (2003). The Skill Content of Recent Technological Change. An Empirical Exploration. Q uarterly J ournal o f E conomics, 1 18(4), 1279-1333. https://doi.org/10.1162/003355....
 
5.
Bałecka, W. (2025). Transformacja cyfrowa w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw w Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 2025(57), 7-23. http://doi.org/10.17512/znpcz.....
 
6.
Britchenko, I. (2024). Transformacja cyfrowa i tworzenie innowacyjnej gospodarki Unii Europejskiej. Rocznik Administracji Publicznej, 2024(10), 311-332. https://doi.org/10.4467/244978....
 
7.
European Commission. (2025a). Europe’s Digital Decade. Pobrane z: https://digital-strategy.ec.eu... (data dostępu: 25.10.2025).
 
8.
European Commission. (2025b). Indeks Gospodarki Cyfrowej i Społeczeństwa Cyfrowego (DESI). Pobrane z: https://digital-decade-desi.di... (data dostępu: 15.05.2025).
 
9.
Frey, C. B., Osborne, M. A. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerisation? Technological Forecasting and Social Change, 114, 254-280. https://doi.org/10.1016/j.tech....
 
10.
Januszewska, K., Feteli, K. (2024). Przemysł 5.0 czyli współczesna rewolucja przemysłowa. W: J. Olszowy (red.), Kognitywne i technologiczne przeobrażenia społeczeństwa. Edukacja, konsumpcjonizm i rynek pracy w kontekście rozwoju sztucznej inteligencji i przemysłu 5.0 (s. 67-90). Archegraph Wydawnictwo Naukowe.
 
11.
Kuroń, M., Piłat-Borcuch, M., Stępnicka, N. (red). (2024). Współczesne wyzwania w społeczeństwie, technologii, medycynie. Archegraph Wydawnictwo Naukowe.
 
12.
Lemański, A. (2020). Automatyzacja pracy a zmiany na rynku pracy. Czy, a jeśli tak, to w jaki sposób mierzyć pracę umysłową i poziom jej automatyzacji. Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa, 11(1), 3-37. https://doi.org/10.31261/GSS_S....
 
13.
Marciniak-Mierzwa, W. (2024). Wpływ AI na rynek pracy, czyli automatyzacja i przyszłość kompetencji. EY. Pobrane z: https://www.ey.com/pl_pl/insig... (data dostępu: 15.04.2025).
 
14.
Mikołajczyk, K. (2020). Organizacje w obliczu wyzwań społeczno-technologicznych. Wybrane problemy praktyk HR. W: D. Molek-Winiarska (red.), Wyzwania społeczno-technologiczne. Wybrane problemy praktyk HR (s. 19-27). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
 
15.
Ministerstwo Cyfryzacji. (2023). Program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” do 2030 r. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/cyfryza... (data dostępu: 25.10.2025).
 
16.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. (2024). Wyzwania rynku pracy jak radzić sobie z niedoborem pracowników (osoby 50+, pokolenie Z)? Pobrane z: https://www.parp.gov.pl/attach... (data dostępu: 30.10.2025).
 
17.
Polski Instytut Ekonomiczny. (2024). AI na polskim rynku pracy. Polski Instytut Ekonomiczny.
 
18.
Poszytek, P., Lis, M., Jefmański, B., Fila, J., Jeżowski, M., Kotelska, J. (2024). Transformacja cyfrowa przedsiębiorstw w dobie Przemysłu 4.0. Akademia WSB.
 
19.
Poździk, B. (2025). Transformacja cyfrowa i wyzwania rynku pracy. W: N. Gluza (red.), W poszukiwaniu kompetencji do przyszłości: prognozy dla edukacji i rynku pracy (s. 153-161). Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Poznaniu.
 
20.
Przedsiębiorstwo HAK. (b.d.). Automatyzacja a zatrudnienie – jak technologia zmienia rynek pracy? Pobrane z: https://www.hak.com.pl/publika... (data dostępu: 12.04.2025).
 
21.
Skrzek-Lubańska, M., Ciesielska-Maciągowska, D. (2024). Zmiany technologiczne a struktura rynku pracy w Polsce. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 199, 140-141. https://doi.org/10.33119/SIP.2....
 
22.
Spotdata, Puls Biznesu, Instytut Badań Strukturalnych (2024), Od kompetencji przemysłowych do technologicznych. Jak Europa Środkowa może wygrać swoją przyszłość w erze AI. Pobrane z: https://ibs.org.pl/news/piotr-... (data dostępu: 05.11.2025).
 
23.
Symela, K. F. (2025). Rozwijanie kompetencji przyszłości w edukacji formalnej w Polsce – wybrane elementy diagnozy. Edukacja ustawiczna dorosłych, 1(128), 27-43.
 
24.
Szymański, J. M. (2014). Praca jako wartość społeczna i edukacyjna. Ruch Pedagogiczny, 85(4), 5-12.
 
25.
Szymański, K. (2017). Przyszłość pracy ludzkiej w czasach automatyzacji. Transformacje, 92-93(1-2), 88-89.
 
26.
Szymański, P. T. (2023). Przyszłość pracy: Jak technologia zmienia rynek zatrudnienia. Infor. Pobrano z: https://kadry.infor.pl/kadry/h... (data dostępu: 12.04.2025).
 
27.
Śledziewska, K., Włoch, R. (2020). Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
 
eISSN:2657-9332
Journals System - logo
Scroll to top