ARTYKUŁ ORYGINALNY
Wykluczenie cyfrowe jednym z problemów edukacji doby cyfrowej
1
Katedra Pedagogiki Resocjalizacyjnej, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Polska
Data nadesłania: 23-06-2020
Data ostatniej rewizji: 03-08-2020
Data akceptacji: 03-09-2020
Data publikacji: 10-12-2020
Autor do korespondencji
Wojciech Marcin Czerski
Katedra Pedagogiki Resocjalizacyjnej, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Narutowicza 12, 20-004, Lublin, Polska
Katedra Pedagogiki Resocjalizacyjnej, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Narutowicza 12, 20-004, Lublin, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2020;14(3):63-75
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Artykuł podejmuje zagadnienie wykluczenia cyfrowego. Na wstępie dokonana została charakterystyka tego zjawiska, następnie porównano je z wykluczeniem społecznym. Ponadto wskazano przyczyny i skutki wykluczenia cyfrowego w różnych środowiskach. Na zakończenie udzielono odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób przeciwdziałać wykluczeniu cyfrowemu. Ważne jest tu, aby nie tylko skupić się na wyposażaniu wykluczonych w sprzęt i dostęp do Internetu. Należy równocześnie pobudzać u nich motywację do korzystania z tych dobrodziejstw oraz do zdobywania, a dalej podnoszenia kompetencji cyfrowych we wszystkich grupach społecznych. Materiał i metody: Przegląd literatury. Wyniki: Przeprowadzona analiza literatury wykazała, że nadal aktualnym problemem jest wykluczenie cyfrowe, przez niektórych określane mianem nierówności cyfrowych. Wnioski: W Polsce prowadzone są działania mające na celu redukcję i przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w różnych grupach społecznych, jednak nie wszędzie jest to możliwe (np. zakłady karne).
REFERENCJE (39)
1.
Batorski, D. (2009). Wykluczenie cyfrowe w Polsce. Studia BAS. Społeczeństwo informacyjne, (3(19)), 223–249.
2.
Batorski, D., & Płoszaj, A. (2012). Diagnoza i rekomendacje w obszarze kompetencji cyfrowych społeczeństwa i przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu w kontekście zaprogramowania wsparcia w latach 2014-2020 (s. 183). Warszawa.
3.
Czapliński, J., & Panek, T. (2015). Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
4.
Czerski, W. (2017). Gotowość nauczycieli do stosowania nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
5.
Czerski, W. M. (2018). Wybrane zagrożenia współczesnego społeczeństwa informacyjnego. Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla bezpieczeństwa, Rok XI(4(41)), 95–103.
6.
Czerski, W. M. (2019). Cyfrowe kompetencje nauczycieli. Refleksje. Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświatowy, (6), 64–67.
7.
Czerski, W., & Wawer, R. (2014). „Cyfrowa szkoła” – szansa, czy zagrożenie dla edukacji? Dydaktyka informatyki, 9, 104–113.
8.
Dijk, J. van. (2010). Społeczne aspekty nowych mediów: Analiza społeczeństwa sieci (J. Konieczny, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
9.
Dijk, J. van. (2013). Ewolucja wykluczenia cyfrowego. Od dostępu po kompetencje i użytkowanie. W M. Pokrzywa & S. Wilk (Red.), Wykluczenie społeczne. Diagnoza, wymiary i kierunki działań (s. 207–232). Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski.
10.
E-usługi w administracji. (b.d.). Pobrano 31 marzec 2020, z Ministerstwo Cyfryzacji website: https://www.gov.pl/web/cyfryza....
11.
Furmanek, W. (2015). Analfabetyzm cyfrowy wyzwaniem dla dydaktyki informatyki. Dydaktyka informatyki, 10, 49–62.
12.
Garwol, K. (2019). Stopień umiejętności korzystania z technologii cyfrowych a wykluczenie społeczne na przykładzie osób niepełnosprawnych, starszych i ubogich. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (58), 47–68. https://doi.org/10.15584/nsawg....
13.
Hajder, M., & Florek, B. (2014). Przyczyny i skutki wykluczenia cyfrowego w środowisku wiejskim Podkarpacia. W M. Hajder (Red.), Innowacyjna Gmina. Informatyka w jednostkach samorządu terytorialnego (s. 47–52). Pobrano z https://depot.ceon.pl/handle/1....
14.
Iwaszczuk, N., & Jarzęcka, A. (2017). Porównanie wykluczenia cyfrowo-finansowego w Polsce i w Norwegii. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (51), 204–218. https://doi.org/10.15584/nsawg....
15.
Jeran, A. (b.d.). Wykluczenie cyfrowe. Pobrano 1 marzec 2020, z http://zawszeaktywny.byd.pl/us....
16.
Kasprzyk, B. (2015). Wykluczenie społeczne a cyfrowe w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, (44), 152–164. https://doi.org/10.15584/nsawg....
17.
Kos-Łabędowicz, J. (2016). Działania Unii Europejskiej przeciwdziałające cyfrowemu wykluczeniu na przykładzie wymagań odnośnie dostępności. Ekonomiczne Problemy Usług, (122), 59–70. https://doi.org/10.18276/epu.2....
18.
Krakowska, E. (b.d.). Przygotowanie więźnia do życia na wolności. Pobrano 31 marzec 2020, z Służba Więzienna website: http://sw.gov.pl/aktualnosc/Pr....
19.
Kujawski, J. (2018). Wykluczenie cyfrowe, jako forma wykluczenia społecznego. Przypadek Polski. Media i społeczeństwo, (9), 252–260.
20.
Kurowska, M. (2013). Wykluczenie cyfrowe zagrożeniem dla społeczeństwa informacyjnego. Biuletyn EBIB, (145), 1–9.
21.
Kuźmińska-Sołśnia, B. (2014). Nowoczesne technologie informatyczne – możliwości i zagrożenia. Dydaktyka informatyki, 9, 72–81.
22.
Lewicki, G. (2014, maj 4). Technofobia. To się leczy? [Text]. Pobrano 28 marzec 2020, z Wprost website: https://www.wprost.pl/nauka/44....
23.
Lew-Starowicz, R., & Lorecka, K. (2013). Włączenie cyfrowe: Droga do reintegracji społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
24.
Lipnicka, M., Lipnicki, A., & Wojczyk, S. (2015). Przyczyny i sposoby przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia Informatica, (37), 75–88. https://doi.org/10.18276/si.20....
25.
Miłosz, M., & Miłosz, E. (2013). Analiza obszarów wykluczenia cyfrowego w województwie lubelskim. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, (36), 98–106.
26.
Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. (b.d.). Program Operacyjny Polska Cyfrowa na lata 2014-2020. Pobrano 31 marzec 2020, z https://www.polskacyfrowa.gov.....
27.
Młynarczyk, M. (2013, maj 3). Pilotaż na półmetku, i co dalej? Pobrano 31 marzec 2020, z Archive.is website: http://archive.is/dzLDV.
28.
Orłowska, M. (2016). Wykluczenie cyfrowe a bezpieczeństwo współczesnych Polaków – wybrane problemy. Perspektywa pedagoga społecznego. Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, XV(4), 129–144.
29.
Piecuch, A. (2020). Media cyfrowe wspierające procesy dydaktyczne (Wydanie I.). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
30.
Polańska, K. (2012). Nierówność cyfrowa jako pochodna dyfuzji Internetu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia Informatica, (29), 235–247.
31.
Popiołek, M. (2016). Nierówności cyfrowe i podziały cyfrowe drugiego rzędu jako wyzwanie dla gospodarki opartej na wiedzy. Ekonomiczne Problemy Usług, (122), 113–122. https://doi.org/10.18276/epu.2....
32.
Porębski, L. (2014). Wykluczenie cyfrowe i co dalej? Nowe technologie jako katalizator podziałów społecznych i bodziec dla cywilizacyjnego rozwoju. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (50), 89–106.
33.
Stroińska, E., & Zakrzewski, L. (2008). Analiza zagrożenia wykluczeniem cyfrowym wśród studentów. W A. Szewczyk & E. Krok (Red.), Fenomen internetu: T. I (s. 208–215). Szczecin: hogben.
34.
Toffler, A. (2007). Szok przyszłości (Wyd. 3.). Przeźmierowo: Wydawnictwo Kurpisz.
35.
Walat, W. (2015). Wykluczenie cyfrowe pokolenia 50+. Sprawozdanie z badań. W W. Czerski & R. Wawer (Red.), Nowoczesne media w przestrzeniach edukacyjnych (s. 117–130). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
36.
Widawska, E., Wieczorek, Z., & Wysocka, E. (2014). Wyznaczniki wykluczenia cyfrowego i dostępności stron internetowych instytucji publicznych. W Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.
37.
Wrońska, M. (2012). Kultura medialna adolescentów: Studium dostępu i zastosowań. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
38.
Wykluczenie cyfrowe. (2019). W Wikipedia, wolna encyklopedia. Pobrano z https://pl.wikipedia.org/w/ind....
39.
Żuk, J. (2015). Zagrożenie wykluczeniem cyfrowym jako element bezpieczeństwa osobistego Polaków. De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności, (1), 170–180.
Udostępnij
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
