ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
Autonomia ucznia a proces indywidualizacji w edukacji włączającej
1
oddział integracyjny, Szkoła Podstawowa nr 81, Polska
2
Katedra Interdyscyplinarnych Studiów nad Niepełnosprawnością, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Polska
Data nadesłania: 23-02-2020
Data ostatniej rewizji: 04-07-2020
Data akceptacji: 07-07-2020
Data publikacji: 10-12-2020
Autor do korespondencji
Magda Lejzerowicz
Katedra Interdyscyplinarnych Studiów nad Niepełnosprawnością, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska
Katedra Interdyscyplinarnych Studiów nad Niepełnosprawnością, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2020;14(3):49-62
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Celem artykułu jest wykazanie jakie warunki muszą być spełnione, aby możliwe było wsparcie rozwoju dziecka, dostosowanie edukacji do jego potrzeb. Postawiono następujące pytania badawcze: czy nauczyciele prowadzą proces indywidualizacji, czy podmiotowe podejście do dziecka jest stosowane? Co wpływa na upodmiotowienie procesu dydaktycznego? Jak możliwa jest autonomia podmiotów w edukacji? Materiał i metody: Analizie poddano wyniki badań przeprowadzone przez M. Christ (2013), A. Hłobił (2015), M. Galbarczyk, M. Lejzerowicz (2018) oraz Raport o stanie edukacji IBE Liczą się nauczycioele (2014) i Raport Polscy nauczyciele i dyrektorzy w Międzynarodowym Badaniu Nauczania i Uczenia się TALIS 2013 IBE (2015) poświęcone współczesnym problemom związanym z indywidualizacją i pracą nauczycieli. Wyniki: Analiza wyników badań wykazała, że istotne jest wprowadzenie zmian w systemie edukacji. Warunkiem wspierania rozwoju dziecka jest dostrzeżenie jego potrzeb i możliwości, zauważenie ograniczeń i dostosowanie odpowiedniego stylu nauczania. Wnioski: Droga do osiągnięcia sukcesu w procesie edukacji to umożliwienie dziecku bycia kreatywnym, chcącym poszukiwać, budować, tworzyć, badać, rozwijać umiejętności.
REFERENCJE (60)
1.
Antonik, A. (2015). Nauczyciel wobec trudności związanych z edukacją uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w warunkach szkoły integracyjnej i ogólnodostępnej. Analiza obszarów problemowych/ Teachers Faced with Difficulties of Educating Students with Autism Spectrum Disorders in Integration and Mainstream Schools. An Analysis of Problem Areas, Studia edukacyjne, 34, 153-165.
2.
Arnold, J., Fonseca-Mora, C. (2016). Affektive Faktoren und Autonomie beim Fremdsprachenlernen, In: J. Martos, M.G. Tassinari, (Eds.) Intercultural German Studies (= Jahrbuch Deutsch als Fremdsprache; 40), München: Iudicium, pp. 163–176.
3.
Arvanitis, A., Kalliris, K. (2017). A self-determination theory account of self-authorship: Implications for law and public policy, Philosophical Psychology, 30(6).
4.
Aviram, A. (2000). Beyond Constructivism: Autonomy-Oriented Education, In I. Gur-Ze’ev, (Ed.) Conflicting Philosophies of Education in Israel/Palestine, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, pp. 465-489.
5.
Baranowska, E. (2017). Dlaczego grupy rozwojowe?, Towarzystwo Inicjatyw Oświatowych, Retrieved from http://mmp.fio.org.pl/images/d..., accessed 6 March 2019.
7.
Calcaterra, R.M. (2014). John Dewey and democracy as regulative ideal. Cognitio, 2(15), 275-288.
9.
Cervinkova, H. (2013). Nauczanie do zmiany społecznej. Uczestniczące badania w działaniu ludzi młodych i zaangażowane badania etnograficzne: studium przypadku, In Nauczyciele. Programowo (nie)przygotowani, B. Gołębniak & H. Kwiatkowska, (Eds.) Wrocław 2013, pp. 233-248.
10.
Christ, M. (2013). Indywidualizacja procesu kształcenia uczniów jako wyzwanie edukacyjne XXI wieku, Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych, 1, 19–36.
11.
Chung, S., McBride, A.M. (2015). Social and emotional learning in middle school curricula: A service learning model based on positive youth development, Children and Youth Services Review, 53. 192–200.
12.
The Convention on the Rights of the Child. (1989). Retrieved from https://www.ohchr.org/en/profe..., accessed 16 February 2019.
13.
Correia, N., Camilo, C., Aguiar, C., Amaro, F. (2019). Children's right to participate in early childhood education settings: a systematic review, Children and Youth Services Review, 100. 76-88.
14.
Emam, M., Farrell, P. (2009). Tensions experienced by teachers and their views of support for pupils with autism spectrum disorders in mainstream schools, European Journal of Special Needs Education, 4(24), 407-422.
15.
European Commission. (2014). Proposal for key principles of a quality framework for early childhood education and care. In Report of the Working Group on Early Childhood Education and Care under the auspices of the European Commission. Retrieved from http://ec.europa.eu/dgs/educat..., accessed 6 February 2019.
16.
Gajdzica, Z. (2011). Sytuacje trudne w opinii nauczycieli klas integracyjnych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17.
Głodkowska, J. (2010). Dydaktyka specjalna w poszukiwaniu wzorców – współczesne tendencje w edukacji źródłem uogólniających inspiracji, In J. Głodkowska, (Ed.), Dydaktyka specjalna w przygotowaniu do kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, pp. 13-34.
18.
Głodkowska, J. (2017). Dziecko Osobą - personalistyczne odczytywanie kanonów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, In J. Głodkowska, I. Konieczna, R. Piotrowicz, G. Walczak, (Eds.) Interdyscyplinarne konteksty wczesnej interwencji, wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, pp. 17-31.
19.
Grabska, N. (2017). Polonistyczna zasada indywidualizacji. Studium teoretyczno-empiryczne, Lublin.
20.
Hłobił, A. (2015). Indywidualizacja kształcenia szansą urzeczywistnienia potrzeb i możliwości uczniów, Edukacja Humanistyczna, 1, 113–121.
21.
Horn E., Banerjee, R. (2009). Understanding Curriculum Modifications and Embedded Learning Opportunities in the Context of Supporting All Children's Success, Language, Speech & Hearing Services in Schools, 40, 406-415.
22.
Jeong, D.W., Luschei , T.F. (2018). Are teachers losing control of the classroom? Global changes in school governance and teacher responsibilities, 2000–2015, International Journal of Educational Development, 62, 289-301.
23.
Kalka, J. Feliksiak, M. (2014). Młodzież a szkoła. In Młodzież 2013. Warszawa: CBOS, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, pp. 22–43.
24.
Karpińska, A. (2016). Indywidualizacja jako zasada i wartość w procesie kształcenia, In K. Chałas, A. Maj, (Eds.) Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, pp. 428-434.
25.
Kojima, H. (2018). Advising for Teacher Autonomy in the Practice of Collaborative, Autonomous, and Reflective Learning, In C. Ludwig, J. Mynard, (Eds.) Autonomy in Language Learning: Advising in Action, Hong Kong: Candlin & Mynard ePublishing, pp. 82-99.
27.
Kuznetsova, E., Reginier, J.-C. (2014). Individualization of Educational Process according to C. Freinet: a Pilot Experiment in a Group of Language Learners, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 154, 87–91.
28.
Lejzerowicz, M. (2016). Włączanie i integracja a stygmatyzacja osób z niepełnosprawnością w polskiej edukacji. Forum Oświatowe, 28(1), 134-157.
29.
Lejzerowicz, M., Galbarczyk, M. (2018). Szkoła a indywidualizacja, Edukacja Humanistyczna, 1, 113-130.
30.
Lengrand, P. (1986). Areas of Learning Basie to Lifelong Education, Oxford: UNESCO Institute pro Education and Pergamon Press.
31.
Limont, W. (2013). Support and Education of Gifted Students in Poland, Journal for the Education of the Gifted, supl. Special Issue: International Perspectives on Gifted, 1, 66-83.
32.
Littlewood, D. (1996). ‘Autonomy’: an anatomy and framework, System, 24(4). 427-435.
33.
Łukasik, B. (2010). „Bycie podmiotem” w edukacji –wizja oczekiwana czy fakt?, Podstawy Edukacji 3, 127-145.
35.
Nowak-Dziemianowicz, M. (2008). „Wielki Przegrany Wspołczesności”. Polski nauczyciel jako podmiot i przedmiot kształcenia. In P. Rudnicki, B. Kutrowska & M. Nowak-Dziemianowicz, (Eds.) Nauczyciel: misja czy zawód? Społeczne i profesjonalne aspekty roli. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, pp.129–162.
37.
OECD. (2011). School Autonomy and Accountability: Are They Related to Student Performance?, PISA in Focus 9, OECD Publishing, Retrieved from https://www.oecd-ilibrary.org/..., accessed 2 March 2019.
38.
Okoń, W. (2007). Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
39.
Potulicka, E. (2010). Pedagogiczne koszty reform skoncentrowanych na standardach i testowaniu, In E. Potulicka & J. Rutkowiak, Neoliberalne uwikłania edukacji, Kraków: Impuls, pp. 177–201.
40.
Pytka, L. (1995). Granice kontroli społecznej i autonomii osobistej młodzieży, Opieka Wychowanie i Terapia, 1.
41.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, pp. 54–67.
42.
Reeve, J. (2013). How students create motivationally supportive learning environments for themselves: The concept of agentic engagement. Journal of Educational Psychology, 105, pp. 579–595.
43.
Regulation of the Minister of National Education of February 14, 2017 on the core curriculum of pre-school education and the core curriculum of general education for primary school, including moderate or severe moderate students, general education for the industry level school, general education for special education for the preparation for work and general education for the post-secondary school/ [Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej] (Journal of Laws of 2017 item 356/Dz. U. z 2017 r. poz. 356).
44.
Report on Polish Teachers and Headteachers in the International Study of Teaching and Learning TALIS 2013 (2015). [Polscy nauczyciele i dyrektorzy w Międzynarodowym Badaniu Nauczania i Uczenia się TALIS 2013]. K. Hernik, (Ed.) Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
45.
Rocławski, B. (1993). Nauka czytania i pisania, Gdańsk: Uniwersytet Gdański, Zakład Logopedii.
46.
Rodriguez, I., Saldana, D., Moreno, J. (2012). Support, inclusion and special education. Teachers' attitudes toward the education of students with autism spectrum disorders, Autism Research and Treatment, 1.
47.
Schweisfurth, M. (2015). Learner-centred pedagogy: Towards a post-2015 agenda for teaching and learning, International Journal of Educational Development, 40, 259-266.
48.
Skrzetuska, E. (2011). Poziomy i wymiary indywidualizacji w edukacji wczesnoszkolnej In E. Skrzetuska, (Ed.) Problemy edukacji wczesnoszkolnej. Indywidualizacja. Uzdolnienia. Refleksja nauczyciela. Lublin: Wydawnictwo Marii Curie-Skłodowskiej, pp. 37-60.
49.
Smit, R., Engeli E. (2015). An empirical model of mixed-age teaching, International Journal of Educational Research, 74, 136-145.
50.
Smith, R.C. (2000). Starting with Ourselves: Teacher – Learner Autonomy, In B. Sinclair, I. McGrath, T. Lamb, (Eds.) Learner Autonomy, Teacher Autonomy: Future Directions. New York: Longman, pp. 89-99.
51.
Studenska, A. (2017). Individual traits, environmental variables and students’ perceptions of autonomus learning difficulty, INTERNATIONAL CONFERENCE ON EDUCATION AND EDUCATIONAL PSYCHOLOGY (8TH ICEEPSY), In Z. Bekirogullari, M.Y. Minas, R.X. Thambusamy, (Eds.) European Proceedings of Social and Behavioural Sciences, 31, pp. 92-106.
52.
‘Teachers count’ - the Report on the State of Education 2013 (2014)/[Liczą się nauczyciele. Raport o stanie edukacji 2013], Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
53.
Teo, P. (2019). Teaching for the 21st century: A case for dialogic pedagogy, Learning, Culture and Social Interaction, 21, 170-178.
54.
Uitto, M., Lutovac, S., Jokikokko, K., Kaasila, R. (2018). Recalling life-changing teachers: Positive memories of teacher-student relationships and the emotions involved, International Journal of Educational Research, 87, 47-56.
55.
UNESCO. (2005). Guidelines for inclusion: Ensuring access to Education for All. Paris: UNESCO.
56.
Wawrzyniak-Śliwska, M. (2008). Czy w polskiej szkole jest miejsce na autonomię? Języki Obce w Szkole, 6, 88-92.
58.
Woodcock, S. Hardy, I. (2017). Probing and problematizing teacher professional development for inclusion, International Journal of Educational Research, 83, 43-54.
59.
Vidergor, H. E., Givon, M., Mendel, E. (2019). Promoting future thinking in elementary and middle school applying the Multidimensional Curriculum Model, Thinking Skills and Creativity, 31, 19-30.
60.
Zalewska-Bujak, M. (2016). Nauczyciel administracyjnie ukierunkowany – obszary podporządkowania i lęku, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 1(73), 101-117.
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
