ARTYKUŁ ORYGINALNY
RODZINNE UWARUNKOWANIA POSTAW ŻYWIENIOWYCH STUDENTÓW
OPARTYCH NA RELIGIJNOŚCI
1
Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Data publikacji: 22-07-2019
Autor do korespondencji
Agnieszka Buczak
Agnieszka Buczak, Instytut Pedagogiki UMCS, ul. Narutowicza 12, 20-004 Lublin, e-mail: abuczak@poczta.umcs.lublin.pl, tel.: 81 5376321
Agnieszka Buczak, Instytut Pedagogiki UMCS, ul. Narutowicza 12, 20-004 Lublin, e-mail: abuczak@poczta.umcs.lublin.pl, tel.: 81 5376321
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2017;11(4):28-35
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp: Celem pracy jest analiza postaw żywieniowych związanych z praktykowaniem religijności w kontekście uwarunkowań rodzinnych. Podjęte badania stanowią przykład empirycznego zastosowania bliskiej edukacji zdrowotnej koncepcji postaw, których źródłem jest przyjęty
światopogląd. Materiał i metody: Badania sondażowe przeprowadzono w 2016 roku w trzech ośrodkach akademickich. Wzięło w nich udział 387 studentów kierunków nauczycielskich. Postawy żywieniowe oparte na religijności diagnozowano przy użyciu autorskiej Skali Postaw Żywieniowych,
zweryfikowanej poprzez analizę czynnikową i dyskryminacyjną. Do badania uwarunkowań rodzinnych posłużyły Skale Oceny Rodziny A. Margasińskiego. Wyniki: Zależności między oceną funkcjonowania rodziny a postawami żywieniowymi opartymi na religijności są modyfikowane przez płeć jako zmienną pośredniczącą. W grupie badanych
mężczyzn pozytywna ocena funkcjonowania rodziny sprzyja przestrzeganiu zasad religijnych
związanych ze sposobem odżywiania. W przypadku kobiet zależności nie są tak znaczące i raczej mają charakter ujemny Wnioski: Religijność stanowi czynnik różnicujący postawy żywieniowe związane ze światopoglądem. Istotne znaczenie dla kształtowania postaw żywieniowych opartych na religijności
mają relacje w rodzinie pochodzenia.
REFERENCJE (47)
1.
Babicz-Zielińska, E., Zabrocki, R. (2007). Postawy konsumentów wobec prozdrowotnej wartości żywności. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 6(55), 81-89.
2.
Baxter, H. (2001). Nibbles. Religion and Eating Disorder. European Eating Disorders Review, 9(2), 137-139.
3.
Boguszewski, R. (2012). Zmiany w zakresie wiary i religijności Polaków po śmierci Jana Pawła II. Warszawa: COBOS.
4.
Borowiec, A., Lignowska, I. (2012). Czy ideologia healthismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce? Kultura i Społeczeństwo, 2, 95-111.
5.
Buczak, A. (2017). Szacunek jako element postawy wobec odżywiania – w poszukiwaniu sprawności moralnych w edukacji żywieniowej, W: I. Jazukiewicz, E. Rojewska, Sprawności moralne a przestrzenie pedagogiczne, Rozprawy i Studia t. 954 (s. 269-283). Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
6.
Collins, C., Duncanson, K., Burrows, T. (2014). A systematic review investigating associations between parenting style and child feeding behaviours. Journal of Human Nutrition Dietetics 7(6), 557-568. DOI: 10.1111/jhn.12192.
7.
Czarnocińska, J., Jeżewska-Zychowicz, M., Babicz-Zielińska, E., Kowalkowska, J., Wądołowska, L. (2013). Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia a zachowania żywieniowe dziewcząt i młodych kobiet w Polsce. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
8.
Dell, M.L., Josephson, A.M. (2007). Religious and spiritual factors in childhood and adolescent eating disorder and obesity. Souther Medical Associacion 100(6), 628-632. DOI:10.1097/SMJ.0b013e31805fe689.
9.
Delormier, T., Frohnlich, K.L., Potvin, L. (2009). Food and eating as social practice – understanding eating patterns as social phenomena and implications for public health. Sociology of Health &Illness 31(2), 215-228. DOI: 10.1111/j.1467-9566.2008.01128.x.
11.
Fox, R. (2003). Food and eating: an anthropological perspective. Social Issues Research Center, Oxford. Pobrane z: www.sirc.org/publik/foxfood.pdf .
12.
Fulkerson, J.A., Neumark-Sztainer, D., Story, M., (2006). Adolescent and parent views of family meals. Journal of American Dietetic Associacion, 106, 526-532. DOI: 10.1016/j.jada.2006.01.006.
13.
Gawęcki, J. (2010). Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, T.1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
14.
Holubcikova, J., Kolarcik, P., Madarasova Geckova, A., van Dijk, J.P., Reijneveld, S.A., (2016). Lack of parental rule-setting on eating is associated with a wide range of adolescent unhealthy eating behaviour both for boys and girls. BMC Public Health 16:359. DOI: 10.1186/s12889-016-3002-4.
15.
Hossain, M.Z. (2014). What does Islam say about dieting? Journal of Religion and Health, 53, 1003-1012. DOI: 10.1007/s10943-013-9698-x.
16.
Houldcroft, L., Haycraft, E., Farrow, C. (2014). Peer and friend influences on children’s eating. Social Development, 23(1), 19-40. DOI: 10.1111/sode.12036.
17.
Jeżewska-Zychowicz, M. (2007). Zachowania żywieniowe i ich uwarunkowania. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
18.
Kim, K.H. (2007). Religion, weight perception, and weight control behaviour. Eating Behaviours, 8, 121-131. DOI:10.1016/j.eatbeh.2006.03.001.
19.
Konturek, S. (2013). Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Wrocław: Wydawnictwo Edra Urban & Partner.
20.
Kozirok, W. (2015). Reklama żywności – postawy i zachowania konsumentów. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 866(39), 45-54.
21.
Kucharska, A., Sińska, B., Marszałek, K., Michota-Katulska, E., Zegan, M. (2015). Wybrane elementy stylu życia wyznawców adwentyzmu i katolicyzmu. Pielęgniarstwo Polskie 1(55), 28-32.
22.
Leszczyński, B. (2014). Znaczenie i symbolika postu. Studia Koszalińsko–Kołobrzeskie, 21, 135-145.
23.
Maison, D. (2013). Motywy i bariery zmiany postaw i zachowań żywieniowych. Żywienie Człowieka i Metabolizm, 3, 192-212.
24.
Margasiński, A. (2013). Skale Oceny Rodziny. Polska adaptacja FACES IV- Flexibility and Cohesion Evaluation Scales Davida H. Olsona. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
25.
Margasiński, A. (2006). Rodzina w Modelu Kołowym i FACES IV Davida H. Olsona. Nowiny Psychologiczne 4, 69-87.
26.
Mariański, J. (2011). Katolicyzm polski, ciągłość i zmiana – studium socjologiczne. Kraków: WAM.
27.
Morris, K.D.V., Parra, G.R., Stender, S.R.S. (2011). Eating Attitudes and Behaviors Among Female College Students. Journal of College Counseling, 14(1), 21-33. DOI: 10.1002/j.2161-1882.2011.tb00061.x.
28.
Narojek, L. (1993). Niektóre aspekty uwarunkowań zachowań żywieniowych. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
29.
Nastaskin, R.S., Fiocco, A.J. (2015). A survey of diet self-efficacy and food intake in students with high and low perceived stress, Nutrition Journal 14:42. Pobrane z: www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4416420/.DOI:10.1186/s12937-015-0026-z.
31.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Osobowość – stres a zdrowie. Warszawa: Wydawnictwo Diffin.
32.
Olson, D.H. (2013). Kwestionariusz FACES IV i Model Kołowy. Badanie walidacyjne. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
33.
Rawlings, E. (2009). Choosing Health? Exploring Children`s Eating Practices at Home and at School. Antipode, 41(5), 1085-1108.
34.
Różański, T. (2015). Oblicza religijności młodzieży studenckiej – analiza wybranych komponentów. Pedagogia Christiana, 1(35), 295-309.
35.
Smith, M.H., Richards, P.S., Maglio, Ch.J. (2004). Examining the relationship between religious orientation and eating disturbances, Eating Behaviours, 5, 171-180. DOI: 10.1016/S1471-0153(03)00064-3.
36.
Stalmach, M. (2015). Kontekst społeczny zdrowia i zachowań zdrowotnych. Posiłki rodzinne. W: J. Mazur (red.), Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014 (s. 44-51). Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.
37.
Steeves, E.A., Jones-Smith, J., Hopkins, L., Gittelsohn, J. (2016). Perceived social support from friends and parents for eating behavior and diet quality among low-income urban minority youth. Journal of Nutrition Education and Behaviour, 48(5), 304-310. DOI: 10.1016/j.jneb.2015.12.014.
38.
Tabak, I. (2015). Kontekst społeczny zdrowia i zachowań zdrowotnych. Jakość komunikacji z rodzicami. W: J. Mazur (red.), Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014 (s. 32-37). Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.
39.
Walesa, Cz. (2014). Różnice w zakresie religijności kobiet i mężczyzn. Horyzonty Psychologii, 4, 45-66.
40.
Whitehead, D. (2004). Health promotion and health education: advancing the concepts. Journal of Advanced Nursing, 47(3), 311–320. DOI: 10.1111/j.1365-2648.2004.03095.x.
41.
Wiara i religijność Polaków dwadzieścia lat po rozpoczęciu przemian ustrojowych. Komunikat z badań (2009). Warszawa: CBOS.
42.
Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
43.
Woźniak, B. (2013). Regulacyjna funkcja religii a sposób odżywiania się i zdrowie osób zaangażowanych religijnie. W: B. Tobiasz-Adamczyk (red.), Od socjologii medycyny do socjologii żywienia. (Część II. Wybrane aspekty socjologii żywienia) (s. 129-146). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
44.
Ziółkowska, B. (2014). Psychospołeczne aspekty nienormatywnej masy ciała. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
45.
Zwoliński, A. (1996). Wegetarianizm – rozmowy przy stole. Kraków: Wydawnictwo „Gotów”.
46.
Zwoliński, A. (2006). Jedzenie w relacjach społecznych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
