ARTYKUŁ ORYGINALNY
Styl życia a ryzyko cukrzycy typu 2 w opinii młodzieży akademickiej aktywnej fizycznie
1
Zakład Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego
Józefa Piłsudskiego w Warszawie
Filia w Białej Podlaskiej, Polska
Data nadesłania: 03-01-2024
Data ostatniej rewizji: 19-02-2024
Data akceptacji: 19-02-2024
Data publikacji: 08-04-2024
Autor do korespondencji
Elżbieta Huk-Wieliczuk
Zakład Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie Filia w Białej Podlaskiej, Akademicka 2, 21-500, Biała Podlaska, Polska
Zakład Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie Filia w Białej Podlaskiej, Akademicka 2, 21-500, Biała Podlaska, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2024;18(1):189-207
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Celem pracy było ocena znajomości przez młodzież akademicką aktywną fizycznie wybranych zagadnień na temat cukrzycy typu 2 - modyfikowalnych czynników ryzyka T2DM, możliwości diagnostycznych cukrzycy i znajomości objawów hipoglikemii. Materiał i metody: Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety, wśród 195 studentów AWF w Warszawie. Wyniki: 1. Największy odsetek badanych uważał, że nieprawidłowe postępowanie dietetyczne (w tym zaburzenia odżywania), brak systematycznej aktywności fizycznej, sięganie po używki, przewlekły stres i bezsenność sprzyjają wzrostowi zachorowań na T2DM.
2. Studenci AWF potrafili wskazać możliwości diagnozy cukrzycy typu 2 i znali najważniejsze objawy hipoglikemii.
3. Wiedza młodzieży akademickiej na temat wybranych aspektów cukrzycy typu 2 była zróżnicowana i uwarunkowana płcią oraz wiekiem respondentów. Większy zasób wiadomości o danej jednostce chorobowej posiadały kobiety i studenci kształcący się na wyższych latach studiów. Wnioski: Istnieje potrzeba stałego monitorowania stylu młodzieży akademickiej i jej edukowania o czynnikach ryzyka tej jednostki chorobowej.
REFERENCJE (38)
1.
Ahmad, E., Lim, S., Lamptey, R., Webb, D.R., Davies, M.J.(2022). Type 2 Diabetes. Lancet, 400(10365),1803-1820, https:// doi: 10.1016/S0140-6736(22)01655-5.
2.
Atuegwu, N.C., Perez, M.F., Oncken, C., Mead, E.L., Maheshwari, N., Mortensen, E.M. (2019). E-cigarette use is associated with a self-reported diagnosis of prediabetes in never cigarette smokers: results from the behavioral risk factor surveillance system survey. Drug and Alcohol Dependence, 205, 107692. https:// doi: 10.1016/j.drugalcdep. 2019.107692.
3.
Barbosa, J.B., Santos A.M., Barbosa, M.M., Barbosa, M.M., Carvalho, C.A., Fonseca P.C.A., Fonseca, J.M., Barbosa, M.C.C., Bogea, E.G., Silva A.A.M. (2016). Metabolic syndrome, insulin resistance and other cardiovascular risk factors in university students. Ciência & saúde coletiva, 21, 1123-1136.
4.
Cahill, L.E., Pan, A., Chiuve, S.E., Sun Q., Willett, W.C., Hu, F.B., Rimm, E.B. (2014). Fried-food consumption and risk of type 2 diabetes and coronary artery disease: a prospective study in 2 cohorts of US women and men. American Journal of Clinical Nutrition, 100(2), 667-675, https:// doi: 10.3945/ajcn.114.084129.
5.
Christ-Crain, M., Bichet, D.G., Fenske, W.K., Goldman, M.B., Rittig, S., Verbalis, J.G., Verkman A.S. (2019) Diabetes insipidus. Nature Reviews Disease Primers, 5(1), 54-74, https:// doi: 10.1038/s41572-019-0103-2.
6.
Chudek, J., Wikarek, T., Więcek, A. (2013). Epidemia przewlekłej choroby nerek w populacji osób w podeszłym wieku jako nakładanie się procesu fizjologicznego starzenia i nabytych uszkodzeń nerek. Forum Nefrologiczne, 6(1), 1-8.
7.
Deswal, R., Narwal, V., Dang, A., Pundir, Ch.S. (2020). The prevalence of polycystic ovary syndrome: a brief systematic review. Journal of Human Reproductive Sciences, 13, 261-271, https:// doi:10.4103/jhrs.JHRS_95_18.
8.
Emerging Risk Factors Collaboration. (2023). Life expectancy associated with different ages at diagnosis of type 2 diabetes in high-income countries: 23 million person-years of observation. Lancet Diabetes & Endocrinology, 11(10), 731-742, https:// doi: 10.1016/S2213-8587(23)00223-1.
9.
Evans, T.C., Capell, P. (2001). Nefropatia cukrzycowa. Diabetologia Praktyczna, 2, 1, 15-23.
10.
Huk-Wieliczuk, E.(2023). Ocena zachowań żywieniowych studentów polskich i białoruskich. W: M. Janiszewska (red.), Najnowsze trendy w dietetyce i technologii żywności (s. 49-57). Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
11.
Huk-Wieliczuk, E. (2021). Ocena nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej studentów polskich i hiszpańskich w kontekście profilaktyki chorób cywilizacyjnych. Rozprawy Społeczne, 15(2), 84-99, https://doi.org/10.29316/rs/13....
12.
International Diabetes Federation. (2022). IDF Diabetes Atlas reports. Pobrane z: https://diabetesatlas.org/ [dostęp 10.11.2023].
13.
Jabeen, A., Yamini, V., Amberina, A., Rahman, A.R., Eshwar, M.D., Vadakedath, S., Begum, G.S., Kandi, V. (2022). Polycystic Ovarian Syndrome: Prevalence, Predisposing Factors, and Awareness Among Adolescent and Young Girls of South India. Cureus, 14(8), e27943, https:// doi: 10.7759/cureus.27943.
14.
Kalbarczyk, W.P. (2018). Cukrzyca – gdzie jesteśmy, gdzie jesteśmy. Warszawa: Instytut Ochrony Zdrowia.
15.
Kolb H., Martin S. (2017). Environmental/lifestyle factors in the pathogenesis and prevention of type 2 diabetes. BMC Medicine, 15, 131-146, https://doi: 10.1186/s12916-017-0901-x.
16.
Kudiyirickal, M.G., Pappachan, J.M. (2015). Diabetes mellitus and oral health. Endocrine, 49(1), 27-34, https://doi: 10.1007/s12020-014-0496-3.
17.
Lascar, N., Brown, J., Pattison, H., Barnett, A.H., Bailey, C.J., Bellary, S. (2018). Type 2 Diabetes in Adolescents and Young Adults. Lancet Diabetes & Endocrinology, 6, 69–80, https:// doi: 10.1016/S2213-8587(17)30186-9.
18.
Leong, K.H., Yip, H.T., Kuo, C.F., Tsai, S.Yi. (2022). Treatments of chronic fatigue syndrome and its debilitating comorbidities: a 12-year population-based study. Journal of Translational Medicine, 20, 268, https://doi.org/10.1186/s12967....
19.
Magliano D.J., Sacre, J.W., Harding, J.L., Gregg, E.W., Zimmet, P.Z., Shaw, J.E.(2020) Young‐onset type 2 diabetes mellitus-implications for morbidity and mortality. Nature Reviews Endocrinology, 16(6), 321–331, https://doi: 10.1038/s41574-020-0334-z.
20.
Mazzone, T., Chait, A., Plutzky, J. (2008). Addressing cardiovascular disease risk in diabetes: insights from mechanistic studies. Lancet, 371(9626), 1800-1809, https:// doi: 10.1016/S0140-6736(08)60768-0.
21.
Ovalle, F., Azziz, R. (2002). Insulin resistance, polycystic ovary syndrome, and type 2 diabetes mellitus. Fertility and Sterility, 77, 10951105.
22.
Pan, A., Wang, J., Talaei, M., Hu, F.B., Wu, T. (2015). Relation of active, passive, and quitting smoking with incident type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis.
23.
Lancet Diabetes & Endocrinology, 3(12),958-967, https:// doi: 10.1016/S2213-8587(15)00316-2 Styl życia a ryzyko cukrzycy typu 2 w opinii... Lifestyle and risk of type 2 diabetes in the opinion...
24.
Pittas A.G., Kawahara, T., Jorde, R., Dawson-Hughes, B., Vickery, E.M., Angellotti, E., Nelson J., Trikalinos, T.A., Balk, E.M. (2023).Vitamin D and Risk for Type 2 Diabetes in People With Prediabetes: A Systematic Review and Meta-analysis of Individual Participant Data From 3 Randomized Clinical Trials. Annals of Internal Medicine, 176(3), 355-363. htps:// doi: 10.7326/M22-3018.
25.
Płaczkowska, S., Kokot, I., Pawlik-Sobecka, L., Kołaczek, A., Małolepsza, E. (2013). Wskaźniki insulinooporności wśród studentów wrocławskich uczelni – doniesienie wstępne. Family Medicine & Primary Care Review, 15( 3), 370-371.
26.
Raevuori, A., Suokas, J., Haukka, J., Gissler, M., Linna, M., Grainger, M., Suvisaari J. (2015). Highly increased risk of type 2 diabetes in patients with binge eating disorder and bulimia nervosa. Journal of Eating Disorders, 48, 555-562 htps:// doi: 10.1002/eat.22334.
27.
Rietz M., Lehr A., Mino E., Lang A., Szczerba E., Schiemann T., Herder Ch., Saatmann N., Geidl W., Barbaresko J., Schlesinger S., Neuenschwander S. (2022). Physical Activity and Risk of Major Diabetes-Related Complications in Individuals With Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies. Diabetes Care, 45(12), 3101-3111.
28.
Sartorius, N. (2018). Depression and diabetes. Dialogues in Clinical Neuroscience, 20(1), 47-52, https:// doi: 10.31887/DCNS.2018.20.1.
29.
Shah S.Z.A., Karam J.A., Zeb A., Ullah R., Shah A., Ul Haqa I., Ali I., Daraina H., Chen H. (2021). Movement is improvement: the therapeutic effects of exercise and general physical activity on glycemic control in patients with type 2 diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Diabetes Therapy, 12(3), 707-732. https://doi.org/10.1007/s13300....
30.
Surma, S., Szyndler, A., Narkiewicz, K. (2017). Świadomość wybranych czynników ryzyka chorób układu sercowo naczyniowego w populacji młodych osób. Choroby Serca i Naczyń, 14(4), 186–193.
31.
Tan X., Chapman C.D., Cedernaes J., Benedict Ch. (2018). Association between long sleep duration and increased risk of obesity and type 2 diabetes: A review of possible mechanisms. Sleep Medicine Reviews, 40, 127-134, https:// doi: 10.1016/j.smrv.2017.11.001.
32.
U.S. Department oh Health and Human Service. Centers for Disease Control and Prevention. National Diabetes Statistics Report, 2020. Pobrane z: https://www.cdc.gov/diabetes/p....
33.
Waliłko, E., Sawicka-Gałązka, E. (2012). Cukrzyca typu 1 jako czynnik ryzyka osteoporozy. Diabetologia Kliniczna, 1, 5, 201-207.
34.
Wild, S., Roglic, G., Green, A., Sicree, R., King, H. (2004). Global Prevalence of Diabetes: estimates for the year 2000 and projections for 2030. Diabetes Care, 27(5), 1047-1053, https:// doi: 10.2337/diacare.27.5.1047.
35.
Zegarska, P., Brzozowska, N., Bendykowska, M., Mędrek, E. (2022). Cukrzyca, otyłość i przewlekłe nadciśnienie tętnicze jako czynniki ryzyka stanu przedcukrzycowego w ciąży. W: A.Danielewska, I.Mołdoch-Mendoń (red.). cz.I. Choroby XXI wieku – diagnostyka, prewencja i leczenie (s.144-151). Lublin, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
36.
Zhang, Z., Jiao, Z., Blaha, M.J., Osei, A., Sidhaye, V., Ramanathan, M.Jr., Biswal S., (2022). The association between E-cigarette use and prediabetes: results from the behavioral risk factor surveillance system, 2016-2018. American Journal of Preventive Medicine, 62(6), 872-877, https:// doi: 10.1016/j.amepre.2021.12.009.
37.
Zhou, Ch., Na, L., Shan, R., Cheng,Y., Wu, X., Sun, Ch. (2016). Dietary Vitamin C Intake Reduces the Risk of Type 2 Diabetes in Chinese Adults: HOMA-IR and T-AOC as Potential Mediators. PLoS One, 11(9), e0163571, https:// doi: 10.1371/journal.pone.0163571.
38.
Zielińska K., Bysiak-Korus D., Sosna-Kondera A., Banaś E., Bosowska K., Strojek K. (2018). Ocena częstości występowania hipoglikemii w zależności od aktywności fizycznej, Clinical Diabetology, 2, 108-113.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
