ARTYKUŁ ORYGINALNY
Czytanie według wartości (nie tylko) w szkole – czy i jak możliwe?
1
Zakład Edukacji Polonistycznej i Innowacji Dydaktycznych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Polska
Data nadesłania: 31-07-2019
Data ostatniej rewizji: 09-09-2019
Data akceptacji: 10-09-2019
Data publikacji: 31-01-2020
Autor do korespondencji
Edyta Marta Wójcicka
Zakład Edukacji Polonistycznej i Innowacji Dydaktycznych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4A, 20–033, Lublin, Polska
Zakład Edukacji Polonistycznej i Innowacji Dydaktycznych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4A, 20–033, Lublin, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2019;13(3):53-69
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W tekście podjęto jedno z ważnych zagadnień dydaktycznych, jakim jest rozbudzanie motywacji
czytelniczych uczniów. Problem ten omówiono, odwołując się do ekstensywnej strategii czytania
ujmowanej w perspektywie aksjologicznej, która – w przekonaniu autora – odgrywa ważną
roli w procesie edukacji polonistycznej. Założono, że w procesie kształcenia tego rodzaju czytania
znaczącą rolę mogą odegrać lektury szkolne z kręgu polskiej i obcej literatury pięknej dla
młodych czytelników. Zwrócono uwagę na rolę szkolnego polonisty, powszechnie postrzeganego,
jako osobę bezradną wobec niechęci uczniów do czytania, motywowania do lektury – zarówno,
jako szkolnego obowiązku, jak i czytania własnego.
REFERENCJE (51)
1.
Andrzejewska, J. (1976). Kultura czytelnicza nauczycieli szkoły podstawowej, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
2.
Antczak, M.G. (2015). Czy młodzież lubi czytać? Wybrane refleksje z badań uczniów i ich rodziców.Trendy, nr 2-3, s. 7-11.
4.
Elkonin, D. (2016). Jak uczyć dzieci czytania, tłum. A. Jurek. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
6.
Gołębiewski, Ł. (2008). Śmierć książki. No Future Book, Warszawa: Wydawnictwo Biblioteka Analiz.
7.
Handke, R. (1998). Lektura jako poznanie i samopoznanie. W: Z. Uryga (red.), Podmiotowy wymiar szkolnej polonistyki (materiały z konferencji: Antropocentryczno-kulturowy nurt w kształceniu polonistycznym) (s. 97-104). Kraków: Wydawnictwo UJ.
8.
Janus-Sitarz, A. (2005). Aby chcieli i umieli czytać, czyli jak motywować do czytania lektur szkolnych.W: eadem (red.) Doskonalenie warsztatu nauczyciela polonisty (s. 169-186). Kraków: Wydawnictwo Universitas.
9.
Janus-Sitarz, A. (2008). Nauczanie literatury w czasie marnym, czyli jak kształcić wrażliwość aksjologiczną wobec tekstu kultury. W: eadem (red.), Wartościowanie a edukacja polonistyczna (s. 92-116).Kraków: Wydawnictwo Universitas.
10.
Janus-Sitarz, A. (2009). Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole. Konstatacje. Oceny. Propozycje. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
11.
Janus-Sitarz, A. (2016). W poszukiwaniu czytelnika. Diagnozy, inspiracje, rekomendacje. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
12.
Januszkiewicz, M. (2012). Kim jestem ja, kim jesteś ty? Etyka, tożsamość, rozumienie. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
13.
Jazownik, L. (2004). Wyzwolić moc lektury. Aksjologiczno-dydaktyczny sens dzieła literackiego. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza UZ.
15.
Korwin-Piotrowska, D. (2011). Czy my wiemy, co to jest literatura? W: eadem, Poetyka. Przewodnik po świecie tekstów. Kraków: Wydawnictwo UJ.
16.
Koryś, I., Kopeć, J., Zasacka, Z., Chymkowski, R. (2016). Stan czytelnictwa w Polsce w 2016 roku. Warszawa:Biblioteka Narodowa. Pobrane z: https://www.bn.org.pl/download... [dostęp: 20.12.2018].
17.
Kostkiewiczowa, T. (2014). Czy świat potrzebuje humanistów? W: K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska (red.), Polonistyka dziś, kształcenie dla jutra (s. 25-31), t. 1. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
19.
Koziołek, K. (2006). Czytanie z innym. Etyka. Lektura. Dydaktyka. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
20.
Koziołek, K. (2012). Ziemia niczyja. Zwroty badawcze w literaturoznawstwie i ich konsekwencje dla nauczania literatury. Postscriptum Polonistyczne, nr 2, s. 109-126.
22.
Koziołek, R. (2014). Do czego służy kanon lektur szkolnych. Gazeta Wyborcza (13.06.2014).
23.
Kwiatkowska-Ratajczak, M. (1994). Z perspektywy wartości o prozie dla dzieci i młodzieży. Poznań: Wydawnictwo Nakom.
24.
Ladorucki, J. (2013). Wprowadzenie do zagadnień kultury czytelniczej. W: M. Antczak, A. Brzuska-Kępa, A. Walczak-Niewiadomska (red.), Kultura czytelnicza dzieci i młodzieży początku XXI wieku. Szkice bibliologiczne (s. 15-23). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
25.
Lange, H. (2016). 90 najważniejszych, książek dla ludzi, którzy nie mają czasu czytać, przeł. B. Maliborski. Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki.
26.
Leszczyński, G. (2010). Bunt czytelników. Proza inicjacyjna netgeneracji. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
27.
Leszczyński, G., Zając, M. (2013). Książka i młody czytelnik: zbliżenia, oddalenia, dialogi. Studia i szkice, Warszawa: Wydawnictwo: SBP.
28.
Malicka, M. (2002). Bycie sobą jako ideał. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.Czytanie według.../ Reading accordingy...
29.
Markowski, M.P. (2000). Zwrot etyczny w badaniach literackich. Pamiętnik Literacki, z. 1, s. 239-244.
30.
Melosik, Z. (2013). Technologizacja życia i wirtualizacja tożsamości: wolność zniewolona w kulturze upozorowania? W: idem, Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności (s. 401-420). Kraków: Wydawnictwo Impuls.
31.
Morawska, I. (2016a). Czytanie jako spotkanie z Innym w teorii i praktyce edukacyjnej. W: B. Myrdzik, I.Morawska, M. Latoch-Zielińska, Przestrzenie rzeczywiste i wyobrażone. Metodyczny wielogłos o różnych przestrzeniach (s. 71-80). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
32.
Morawska, I. (2016b). Czytanie (nie tylko) lektur szkolnych – dobrodziejstwo czy udręka?. W: B. Myrdzik,I. Morawska, M. Latoch-Zielińska, Przestrzenie rzeczywiste i wyobrażone. Metodyczny wielogłos o różnych przestrzeniach (s. 57-69). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
33.
Myrdzik, B. (2001). Lektura jako źródło mądrości. W: T. Świętosławska (red.), Problemy poznawania dzieła literackiego w szkole (s. 24-33). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
34.
Myrdzik, B. (1999). Rola hermeneutyki w edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
35.
Myrdzik, B. (2006). Zrozumieć siebie i świat. Szkice i studia o edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
36.
Nierodka, P. (2012). Człowiek istotą aksjologiczną. W kręgu metafizyki i antropologii wartości. W: B.Truchlińska (red.), Aksjologia współczesności. Problemy i kontrowersje (s. 47-58). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
37.
Nussbaum, M. (2002). Czytać, aby żyć, przeł. A. Bielik-Robson. Teksty Drugie, nr 1/2, s. 7-24. Pobrane z: http://bazhum.muzhp.pl/media//... [dostęp: 10.01.2019].
38.
Nycz, R. (2017). Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki. Warszawa: Wydawnictwo IBL.
40.
Podstawa programowa z komentarzami. Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum, t. 2 (2009). Pobrane z: http://www.bc.ore.edu.pl/Conte... [dostęp: 10.01.2019].
41.
Ricoeur, P. (1992). Filozofia osoby. M. Frankiewicz (przeł.). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
42.
Rusek, M. (2017). Bitwa książek i bitwa o książki. Transformacje kształcenia literackiego. W: I. Morawska, M. Latoch-Zielińska (red.), Edukacja wobec przemian kulturowych (s. 13-27). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
43.
Sawicki, S. (2005). Aksjologiczne wymiary literatury. W: M. Czerwińska i in. (red.), Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja (s. 298-305), t. 2. Kraków:Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
44.
Seretny, A. (2013). Czytanie ekstensywne, czyli sposób na efektywne rozwijanie kompetencji leksykalnych uczących się. W: J. Tambor, A. Achtelik (red.), Sztuka to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, tom 3 (s. 208-220 ). Katowice: Wydawnictwo Gnome.
45.
Seretny, A. (2014). Czytanie ekstensywne – tekst w perspektywie glottodydaktycznej. Postscriptum Polonistyczne, nr 1, s. 11-25. Pobrane z: http://bazhum.muzhp.pl/media//... Postscriptum_Polonistyczne-r2014-t-n1(13)/Postscriptum_Polonistyczne-r2014-t-n1(13)-s11-25/ Postscriptum_Polonistyczne-r2014-t-n1(13)-s11-25.pdf [dostęp: 10.01.2019].
46.
Skórzyńska, A. (2007). Spektakl społeczny poza dyskursem postmodernizmu. W: G. Dziamski, E. Rewers (red.), Nowoczesność po ponowoczesności (s. 121-141). Poznań: Wydawnictwo UAM.
47.
Szymborska, W. (2015). Wszystkie lektury nadobowiązkowe. Kraków: Wydawnictwo Znak.
48.
Wolf, K. (2009). Dawne i nowe dylematy badań czytelnictwa. W: J. Soczyński (red.), Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi, tom 3 (s. 131-157). Warszawa: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW.
49.
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dz.U.UE 2006/962/WE). Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/lega... [dostęp: 10.01.2019].
51.
Zasacka, Z. (2012). Nastolatki i książki – od czytania codziennego do unikania. Edukacja, nr 2, s. 20-35. Pobrane z: https://jbc.bj.uj.edu.pl/Conte....
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
