ARTYKUŁ ORYGINALNY
Godność człowieka fundamentem wartości proekologicznych
Więcej
Ukryj
1
Zakład Pedagogiki, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Data nadesłania: 16-04-2021
Data akceptacji: 05-05-2021
Data publikacji: 31-08-2021
Autor do korespondencji
Sebastian Sobczuk
Zakład Pedagogiki, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2021;15(2):1-12
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Godność człowieka jest fundamentem warunkującym właściwą relację człowieka względem środowiska naturalnego. Jej respektowanie warunkuje właściwe rozumienie i hierarchię wartości proekologicznych. Należy do nich szacunek dla życia i zdrowia osoby, a także wrażliwość, odpowiedzialność, powściągliwość, solidarność, praca, odwaga bycia, mądrość. Godność człowieka można zatem uznać za najwyższą wartość proekologiczną, zaś na jej realizacji powinny się opierać wszelkie działania mające na celu przezwyciężenie zaistniałego kryzysu ekologicznego, którego źródło znajduje się w samym człowieku. Materiał i metody: Zastosowano metodę analizy literatury oraz selekcję treści w celu uzyskania syntezy omawianych zagadnień. Wyniki: . Wnioski: Respektowanie godności człowieka i wypływających z niej wartości proekologicznych, stanowi najlepszą gwarancję zarówno na wyjście z zaistniałego kryzysu ekologicznego, jak też trwanie we właściwych relacjach ze światem przyrody. Z godności człowieka, jako najwyższej wartości proekologicznej, oprócz wspomnianej powyżej właściwej hierarchii wartości proekologicznych, wyłania się również naczelna zasada proekologiczną, którą można określić jako bycie kimś dla drugich.
REFERENCJE (40)
1.
Chałas, K. (2003). Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki. t. 1. Lublin – Kielce: Wydawnictwo Jedność, s. 114, 127.
2.
Chlewiński, Z., Zaleski Z. (1989). Godność. W: L. Bieńkowski (red.). Encyklopedia Katolicka. t. 5. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 1232.
3.
Chlewiński, Z., Zaleski Z. (1997). Godność. W: J. Herbut (red.). Leksykon filozofii klasycznej. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 260-262.
4.
Dobrzańska, B., Dobrzański, G., Kiełczewski, D. (2019). Ochrona środowiska.
5.
i przyrody. W: G. Dobrzański (red.). Ochrona środowiska przyrodniczego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 36.
6.
Drengson, A. R. (1989). Uwagi o ekozofii. W: J. Korbel, J. Tyrlik (red.). Zielona Antologia. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, s. 21.
7.
Gajda, J. (2000). Honor, godność, człowieczeństwo. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 50.
8.
Hull, Z. (1998). Istota i uwarunkowania obecnego kryzysu ekologicznego. W: Humanistyka, przyrodoznawstwo, technika w obliczu kryzysu biosfery. Materiały IV Olsztyńskiego Sympozjum Ekologicznego Olsztyn-Wąplewo. Olsztyn: Wydawnictwo WSP, s. 26.
9.
Jan Paweł II. (1990). Pokój z Bogiem Stwórcą – pokojem ze stworzeniem. Orędzie na XXIII Światowy Dzień Pokoju roku, p. 7.
10.
Jan Paweł II. (1999). Pielgrzymki do Ojczyzny. Przemówienia i homilie. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 93.
11.
Jaromi, S. J. (2005). Chrześcijańska Ewangelia życia. W: Chrześcijanin a ekologia. II Kongres tematyczny poświęcony ekologii. Warszawa: Wydawnictwo Sekretariatu Ogólnopolskiej Rady Ruchów Katolickich, s. 3.
12.
Kampka, F. (1990). Istota i zadania związków zawodowych w świetle dokumentów społecznych Kościoła. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 22.
13.
Kloska, G. (1982). Ujęcia, teorie i badania wartości w naukach społecznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 74.
14.
Kowalczyk, S. (1986). Filozoficzne koncepcje wartości. Collectanea Theologica,56, 37-51.
15.
Kozielecki, J. (1977). O godności człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik, s. 17-18.
16.
Krąpiec, M. A. (1979). Ja – człowiek. Zarys antropologii filozoficznej. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 173.
17.
Krąpiec, M. A. (1978). Cywilizacja miejska i człowiek. W: B. Bejze (red.). W kierunku chrześcijańskiej kultury. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, s. 439.
18.
Matczak, P. (2003). Ekologia. W: T. Pilch (red.). Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak, s. 1016.
19.
Matusewicz, Cz. (1975). Psychologia wartości. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 38.
20.
Mazurek, F. J. (2001). Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 18-53.
21.
Meadows D. H., Meadows, D. L., Randers, J. (1995). Przekraczanie granic. Globalne załamanie czy bezpieczna przyszłość. Warszawa: Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim, s.16.
22.
Michałowski, S. Cz. (1998). Dziecko. Przyroda. Wartości. W: B. Dymara, S. C. Michałowski, L. Woltman-Mazurkiewicz (red.). Dziecko w świecie przyrody – książka do wychowania proekologicznego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, s. 109-132.
23.
Mierzwiński, A. (1991). 1000 słów o ekologii i ochronie środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Bellone, s. 61.
24.
Nowak, M. (2000). Podstawy pedagogiki otwartej. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 393.
25.
Odum, E. P. (1982). Podstawy ekologii. Warszawa: Wydawnictwo PWRiL, s. 18.
26.
Piwowarski, W. (1993). Słownik Katolickiej Nauki Społecznej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PSX. Wydawnictwo Misjonarzy Klaretynów „Palabra”, s. 54.
27.
Remmert, H. (1991). Ekologia. Warszawa: Wydawnictwo PWRiL, s. 41.
28.
Skolimowski, H. (1991). Medytacje. Wrocław: Wydawnictwo Astrum, s. 79-80.
29.
Skolimowski, H. (1992). Nadzieja matką mądrych. Łudź: Wydawnictwo Akapit Press, s. 157-160.
30.
Skubała. P., Kukowka, I. (2010). 10 zasad jak uczyć o przyrodzie, by budować motywację do działań ekologicznych. Zeszyty Ekologiczne. Nr 1. Bystra: Pracowania na rzecz Wszystkich Istot, s. 27.
31.
Sobczuk, S. (2017). Wychowanie do wartości proekologicznych w zreformowanej szkole polskiej. Biała Podlaska: Wydawnictwo: Arte, s. 115-132.
32.
Szlaga, J. (1996). Godność i upadek człowieka a jego środowisko. W: K. Popielski (red.). Człowiek – wartości – sens. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 150.
33.
Szymczak, W. (2003). Edukacja a problemy ubóstwa w nauczaniu Jana Pawła II. Kraków: Wydawnictwo NOMOS, s. 187.
34.
Trojan, P. (1981). Ekologia ogólna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 11.
35.
Tyburski, W. (1999). Aksjologia ochrony środowiska przyrodniczego. W: J. M. Dołęga, J. W. Czartoszewski (red.). Ochrona środowiska w filozofii i teologii. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, s. 154-167.
36.
Tyburski, W. (1999). Z zagadnień etyki środowiskowej. W: J. M. Dołęga, J. W. Czartoszewski (red.). Ochrona środowiska w filozofii i teologii. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, s. 156-157.
37.
Tyburski, W. (1999). Główne kierunki i zasady etyki środowiskowej. W: A. Papuziński (red.). Wprowadzenie do filozoficznych problemów ekologii. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP, s. 118-119.
38.
Weizsäcker, C. F. (1990). Refleksje końcowe. W: K. Michalski (red.). O kryzysie. Warszawa: Wydawnictwo Res Publica, s. 170-171.
39.
Wojtyła, K. (1994). Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, s. 418.