ARTYKUŁ ORYGINALNY
Typ idealny robokracji - wzór efektywności czy odhumanizowania?
1
Katedra Zarządzania, Akademia Leona Koźmińskiego, Polska
Data nadesłania: 26-06-2025
Data akceptacji: 01-09-2025
Data publikacji: 24-09-2025
Autor do korespondencji
Antoni Jerzy Kolek
Katedra Zarządzania, Akademia Leona Koźmińskiego, Jagiellońska 57/59, 03-301, Warszawa, Polska
Katedra Zarządzania, Akademia Leona Koźmińskiego, Jagiellońska 57/59, 03-301, Warszawa, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2025;19(1):211-219
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Rosnące wyzwania administracji publicznej, takie jak błędy ludzkie i niedobory
kadrowe, skłaniają do wdrażania robokracji – modelu opartego na autonomicznych
algorytmach decyzyjnych. Artykuł analizuje potencjał oraz ograniczenia tego podejścia. Materiał i metody: Zastosowano jakościowe, komparatywne studia przypadków (Estonia,
Singapur, Wielka Brytania, Dania) w oparciu o dane zastane: raporty, metryki, dokumenty
i badania opinii. Wyniki: Wdrożenie algorytmów przyniosło znaczne skrócenie czasu decyzji (do 90%),
redukcję błędów (do 1-4%) oraz zwiększyło efektywność pracy urzędników. Poziom akceptacji
społecznej zależał od przejrzystości i nadzoru – najwyższy w Estonii (82%) i Danii
(77%). Wnioski: Skuteczna robokracja wymaga zrównoważenia trzech filarów: technologii, instytucji
nadzorczych i społecznej transparentności. Tylko ich integracja może zapewnić
demokratyczny, efektywny i zaufany system administracyjny.
REFERENCJE (28)
2.
Braun, V., Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101. https://doi.org/10.1191/147808....
3.
Council of Europe. (2019). European judicial systems. Efficiency and quality of justice. Council of Europe Publishing.
4.
Creswell, J. W., Plano Clark, V. L. (2017). Designing and conducting mixed methods research. Sage.
5.
Digital Agency Estonia. (2022). Algorithm Registry Documentation. Digital Agency Estonia.
6.
Dunleavy, P., Margetts, H., Bastow, S., Tinkler, J. (2006). Digital era governance: IT corporations, the state, and e-government. Oxford University Press.
7.
e-Residency Annual Report 2023. (2023). e-Residency Annual Report 2023. Republic of Estonia: Digital Agency.
8.
European Commission. (2020). The 2020 ageing report: Economic and budgetary projections for the EU Member States (2019-2070). Publications Office of the European Union.
9.
Floridi, L., Cowls, J., Beltrametti, M., Chatila, R., Chazerand, P., Dignum, V., Whittlestone, J. (2018). AI4People — An ethical framework for a good AI society: Opportunities, risks, principles, and recommendations. Minds and Machines, 28(4), 689–707. https://doi.org/10.1007/s11023....
10.
Gawlik, J., Łoboda, T. (2021). Opóźnienia w postępowaniach sądowych a zaufanie obywateli do wymiaru sprawiedliwości. Studia Prawnicze Uniwersytetu Warszawskiego, 1, 45-62.
11.
GovTech. (2023). GovTech Annual Review 2023: AI Council metrics and audit. Government Technology Agency of Singapore.
12.
Human Rights Watch. (2022). UK Universal Credit Algorithm: Transparency and Accountability. Human Rights Watch.
13.
Janowski, T. (2015). Digital government evolution: From transformation to contextualization. Government Information Quarterly, 32(3), 221-236. https://doi.org/10.1016/j.giq.....
14.
Janssen, M., Charalabidis, Y., Zuiderwijk, A. (2012). Benefits, adoption barriers and myths of open data and open government. Information Systems Management, 29(4), 258-268. https://doi.org/10.1080/105805....
15.
Kettunen, P., Kallio, J. (2017). Organizing for digital transformation: An analysis of Finnish companies’ digital agenda. International Journal of Information Management, 37(2), 79-86. https://doi.org/10.1016/j.ijin....
16.
Kolek, A. (2025). “Robocracy” - a model of efficiency or a synonym for soulless processes in public administration?. International Journal of Contemporary Management, 61(1), 42-49. https://doi.org/10.2478/ijcm-2....
17.
Mergel, I., Edelmann, N., Haug, N. (2019). Defining digital transformation: Results from expert interviews. Government Information Quarterly, 36(4), 101385. https://doi.org/10.1016/j.giq.....
18.
National Audit Office. (2024). Automated verification of Universal Credit: Performance and accountability (Report No. HC 1234).
19.
Osborne, D., Gaebler, T. (1992). Reinventing government: How the entrepreneurial spirit is transforming the public sector. Addison-Wesley.
21.
Rahwan, I., Cebrian, M., Obradovich, N., Bongard, J., Bonnefon, J., Breazeal, C., Crandall, J. W., Christakis, N. A., Couzin, I. D., Jackson, M. O., Jennings, N. R., Kamar, E., Kloumann, I. M., Larochelle, H., Lazer, D., McElreath, R., Mislove, A., Parkes, D. C., Pentland, A., Roberts, M. E., Shariff, A., Tenenbaum J. B., Wellman, M. (2019). Machine behaviour. Nature, 568(7753), 477-486. https://doi.org/10.1038/s41586....
23.
Singapore Public Service Division. (2023). Singapore Citizen Satisfaction Index 2023. Public Service Division, Prime Minister’s Office, Singapore.
25.
The Danish Ministry of Finance, SKAT. (2023). Danish Public Confidence Survey 2023. The Danish Ministry of Finance.
26.
Van der Aalst, W. (2016). Data science in action. W: W. van der Aalst (red.), Process mining: Data science in action (s. 3-23). Springer.
27.
Wirtz, B. W., Weyerer, J. C., Geyer, C. (2019). Artificial intelligence and the public sector — Applications and challenges. International Journal of Public Administration, 43(7), 596-615. https://doi.org/10.1080/019006....
28.
Yin, R. K. (2018). Case study research and applications: Design and methods. Sage.
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
