ARTYKUŁ ORYGINALNY
Grooming – zagrożenia wypływające z rozwoju technologii
Więcej
Ukryj
1
Instytut Nauk o Polityce i Administracji, Uniwersytet w Siedlcach, Polska
Data nadesłania: 09-07-2025
Data akceptacji: 22-09-2025
Data publikacji: 24-11-2025
Autor do korespondencji
Dagmara Czuchan
Instytut Nauk o Polityce i Administracji, Uniwersytet w Siedlcach, ul. Żytnia 39, 08-110, Siedlce, Polska
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2025;19(1):277-291
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Celem artykułu jest analiza zjawiska groomingu w kontekście rozwoju
technologii cyfrowych, ze szczególnym uwzględnieniem Internetu oraz mediów
społecznościowych. Materiał i metody: W trakcie badań zostały wykorzystane takie metody badawcze jak:
analiza treści, deskrypcja i egzegeza tekstów prawnych, raportów oraz literatury przedmiotu.
Z czego szczególną rolę odgrywały analiza i deskrypcja w zakresie treści zawartych
w literaturze przedmiotu. Wśród analizowanych materiałów znalazły się opracowania naukowe
dotyczące zjawiska groomingu, z uwzględnieniem zarówno opracowań zwartych,
jak i artykułów naukowych, raporty z zawartymi wynikami badań na temat groomingu
oraz akty prawne dotyczące tego zjawiska. Wyniki: Pozwoliło to na zbadanie i opisanie zjawiska groomingu oraz jego potencjalnych
konsekwencji zarówno dla ofiar, jak i sprawców. Grooming, definiowany jako proces
manipulacji i wykorzystywania osób niepełnoletnich przez dorosłych celem nawiązania
relacji, a następnie jej instrumentalnego wykorzystania w celach seksualnych, stanowi narastające zagrożenie w erze cyfrowej. W artykule dokonano identyfikacji kluczowych czynników sprzyjających eskalacji
tego zjawiska, uwzględniając wpływ dynamicznego rozwoju technologii, w tym sztucznej inteligencji oraz algorytmów
rekomendujących treści, które mogą nieświadomie ułatwiać sprawcom dotarcie do potencjalnych ofiar. Ponadto, przeanalizowano
konsekwencje psychologiczne wynikające z doświadczenia groomingu, takie jak m.in.: depresja, lęki, ataki paniki. Wnioski: Wnioski płynące z opracowania wskazują na konieczność intensyfikacji działań edukacyjnych oraz implementacji
skutecznych mechanizmów prewencyjnych, mających na celu ograniczenie skali tego zjawiska w kontekście postępującej
cyfryzacji. Wspominane działania należałoby wprowadzić ze względu na postępujący rozwój zjawiska stanowiącego zagrożenie
dla bezpieczeństwa osób niepełnoletnich.
REFERENCJE (27)
1.
Antoniak, P. (2012). Reakcja pracowników instytucji. W: L. Mazowiecka, (red.), Wiktymizacja wtórna. Geneza, istota i rola w przekształcaniu polityki traktowania ofiar przestępstw, cz. 1 (s. 45-51). Wolters Kluwer.
2.
Bieńkowska, E. (2018). Wiktymologia. Wolters Kluwer.
5.
Craven, S., Brown, S., Gilchrist, E. (2006). Sexual grooming of children: Review of literature and theoretical considerations. Journal of Sexual Aggression, 12(3), 287-299.
7.
Dziergawka, A. (2024). Wtórna wiktymizacja ofiar przestępstw seksualnych – aspekty normatywne i praktyczne. Prawo w działaniu. Sprawy karne, 57, 164-188.
8.
Elliott, M., Browne, K., Kilcoyne, J. (1995). Child sexual abuse prevention: What offenders tell us. Child Abuse & Neglect, 19(5), 579-594.
11.
Jonsson, L. S., Fredlund, C., Bladh, M., Priebe, G., Svedin, C. G. (2019). Online sexual abuse of adolescents by a perpetrator met online: a cross-sectional stud. Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 13, 32.
https://doi.org/10.1186/s13034....
12.
Konwencja Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych, sporządzona w Lanzarote dnia 25 października 2007 r. (Dz. U. 2015 poz. 608).
13.
Lange, R., Wrońska, A., Ładna, A., Kamiński, K., Błażej, M., Jankiewicz, A., Rosłaniec, K., (red.). (2023). Raport „Nastolatki 3.0”. NASK. Pobrane z:
https://www.nask.pl/media/2024....
14.
Lenart-Kłosik, K., Kosik, M., Mazur, A. (2024). Grooming w perspektywie wychowania dzieci do odpowiedzialności cyfrowej. The Prison System Review, 2, 293-312.
https://doi.org/10.52694/ThPSR....
15.
Makaruk, K., Drabarek, K., Popyk, A., Wójcik, S. (2023) Raport „Diagnoza przemocy wobec dzieci w Polsce 2023”. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
16.
Maliszewski, M., Lewandowski, P. (2023). Prawa ofiar w kontekście zapobiegania zjawisku wtórnej wiktymizacji. Kwartalnik policyjny, 1-2, 61-66.
17.
Małecki, M., (2022). Odpowiedzialność karna za nieudolny grooming. W: B. Kmieciak, H. Elżanowska, J. Kotowska (red.), Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej w sieci : ochrona praw dziecka w przestrzeni Internetu (s. 87-100). Difin.
18.
McAlinden, A. M. (2006). 'Setting ‘Em Up’: Personal, familial and institutional grooming in the sexual abuse of children. Social & Legal Studies, 15(3), 339-362.
https://doi.org/10.1177/096466....
21.
Pływaczewski, E. W., Dajowicz-Piesiecka, D., Jurgielewicz-Delegacz, E. (2022). Prawo karne i kryminologia wobec kryzysów XXI wieku. Wolters Kluwer.
22.
Różalska, E. (2021). Bezpieczeństwo dzieci w internecie - poznajcie sposoby Rady Rodziców Asów Internetu. Blog Google Polska. Pobrane z:
https://blog.google/intl/pl-pl....
24.
Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2009 nr 206 poz. 1589.
25.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz. U. 1997 Nr 88 poz. 553.
26.
Whittle, H., Hamilton-Giachritsis, C., Beech, A., Collings, G. (2013). A review of young people’s vulnerabilities to online grooming. Aggression and Violent Behavior, 18(1), 135-146.
https://doi.org/10.1016/j.avb.....
27.
Wróbel-Delegacz, W. (2020). Grooming – zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci. Doctrina. Studia społeczno-polityczne, 15, 329-350.