OCZEKIWANIA WOBEC NAUCZYCIELA ORAZ JEGO ROLI W ŚRODOWISKU
WIEJSKIM – W ŚWIETLE WYPOWIEDZI STUDENTÓW PEDAGOGIKI
URODZONYCH I WYCHOWANYCH NA WSI
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Data publikacji: 24-07-2019
Autor do korespondencji
Justyna Miko-Giedyk
Justyna Miko-Giedyk, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, ul. Żeromskiego 5, 25-369 Kielce, e-mail: jumiko@o2.pl, tel. (41) 349-72-94
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2014;8(3):48-56
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Problematyka roli nauczyciela w środowisku wiejskim jest obecnie szczególnie ważna z uwagi na rosnące
znaczenie instytucji szkolnej dla społeczności lokalnej. W małych miejscowościach wiejskich szkoły pozostały dziś często jedynymi instytucjami publicznymi, osamotnionymi ośrodkami kultury i edukacji. W literaturze przypisuje się szkołom i nauczycielom duże znaczenie w rozwoju środowiska lokalnego i integracji społecznej. Ważne wydaje się zatem pytanie, jak mieszkańcy
wsi postrzegają nauczyciela uczącego w ich miejscowości, jakie cechy mu przypisują i jakie zadania przed nim stawiają. Odpowiedzi na powyższe pytania dostarcza analiza pisemnych wypowiedzi mieszkańców środowisk wiejskich, dotyczących ich
oczekiwań wobec roli nauczyciela w ich środowisku lokalnym, która zostanie zaprezentowana w niniejszym tekście.
Niniejszy tekst składa się z wprowadzenia, teoretycznych rozważań nad przemianami roli społecznej nauczyciela w środowisku wiejskim, prezentacji wyników badań empirycznych oraz podsumowania i wniosków
REFERENCJE (38)
1.
Aleksander T. (1995), Optymalizacja pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły poprzez wykorzystanie sił społecznych środowiska lokalnego. W: A. Jopkiewicz (red.), Edukacja i rozwój. Jaka szkoła? Jaki nauczyciel? Jakie wychowanie? Wydawnictwo WSP w Kielcach, Kielce, s. 86-93.
2.
Assunção Flores M. (2014), Przywództwo nauczycieli w czasach pełnych wyzwań. W: S. M. Kwiatkowski, J. Madalińska-Michalak (red.), Przywództwo edukacyjne. Współczesne wyzwania. Wydawnictwo: Wolters Kluwer, Warszawa, s. 167-186.
3.
Dróżka W. (1991), Nauczyciel w środowisku wiejskim. Działalność społeczna i samokształcenie. Wydawnictwo WSP, Kielce.
4.
Dróżka W. (1997), Młode pokolenie nauczyciel. Studium autobiografii młodych nauczycieli polskich lat dziewięćdziesiątych. Wydawnictwo WSP, Kielce.
5.
Dróżka W. (1999), Rola i pozycja społeczna nauczyciela w środowisku wiejskim –na podstawie pamiętników młodych nauczycieli. W: M. Meducka (red.), Wokół „syzyfowych prac”. Problemy edukacji wiejskiej w Polsce w XIX i XX wieku. Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce, s. 127-150.
6.
Dróżka W. (2002), Nauczyciel. Autobiografia. Pokolenia. Studia pedeutologiczne i pamiętnikarskie. Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, Kielce.
7.
Dróżka W. (2003), Nauczycielska dojrzałość. Średnie pokolenie nauczycieli wobec zmiany społeczno-edukacyjnej w Polsce w świetle badań autobiograficznych. „Edukacja” nr 2, s. 92-97.
8.
Dróżka W. (2008), Generacja wielkiej zmiany. Studium autobiografii średniego pokolenia nauczycieli polskich 2004. Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego, Kielce.
9.
Dróżka W. (2010), Nauczyciel pod presją nierówności społeczno-edukacyjnych (Na kanwie pamiętników średniego pokolenia nauczycieli 2004). W: R. Kwiecińska, M. J. Szymański (red.), Nauczyciel wobec zróżnicowań społecznych. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, s. 106-123.
10.
Dudzikowa M. (2001), Mit o szkole jako miejscu wszechstronnego rozwoju ucznia. Impuls, Kraków.
11.
Dudzikowa M. (2007), Pomyśl siebie. Minieseje dla wychowawców klasy. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
12.
Ferenz K. (2000), Oczekiwania rodziców wobec szkoły w małych społecznościach lokalnych. W: G. Miłkowska-Olejniczak, K. Uździecki (red.), Pedagogika wobec przemian i reform oświatowych. Wydawnictwo WSP TK, Zielona Góra, s. 187-194.
13.
Giza T. (2002), Wspieranie uzdolnień uczniów w małych środowiskach. W: B. Matyjas (red.), Formy pomocy dziecku i rodzinie w środowisku lokalnym. Wydawnictwo Wszechnicy Świętokrzyskiej, Kielce, t. I, s. 235-242.
14.
Klus-Stańska D. (2013), dyskusja panelowa na VII Ogólnopolskim Zjeździe Pedagogicznym, Pozór w edukacji – dyskusja. W: M. Dudzikowa, K. Knasiecka-Falbierska (red.), Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej. Impuls, Kraków, s. 436-440.
15.
Kopaliński W. (1967), Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. WP, Warszawa.
16.
Kotusiewicz A. A. (2003), Nauczyciel w gminie. Metafizyka i empiria. W: H. Kwiatkowska, T. Lewowicki (red.), Społeczno-kulturowe konteksty edukacji nauczycieli i pedagogów. WSP ZNP, Warszawa, s. 207-210.
17.
Kozińska-Bałdyga A. (2004), Mała szkoła. W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Wydawnictwo Akademickie „Żak”, tom III, Warszawa, 27-33.
18.
Kwiatkowska H. (2005), Tożsamość nauczycieli. Między anomią a autonomią. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
19.
Kwiatkowska H. (2012), Pedeutologia. Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa.
20.
Kwiatkowski S. M. (2008), Oczekiwania społeczne wobec nauczycieli – w kierunku szlachetnej utopii. W: B. Muchacka, M. Szymański (red.) Nauczyciel w świecie współczesnym. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, s. 27-30.
21.
Kwilecki A. (1960), Rola społeczna nauczyciela na Ziemiach Zachodnich w świetle pamiętników nauczycieli osadników. Instytut Zachodni, Poznań.
22.
Łopuszański T. (1927), Zawód nauczyciela. Warszawa.
23.
Madalińska-Michalak J. (2012), Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
24.
Mendel M. (2005), Animacja współpracy środowiskowej na wsi. W: M. Mendel (red.), Animacja współpracy środowiskowej na wsi. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 16-29.
25.
Miko-Giedyk J. (2014a), Prywatno-publiczne zaplątanie – palący problem współczesnych nauczycieli. W: H. Kwiatkowska (red.), Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej. W druku.
26.
Miko-Giedyk J. (2014b),, Zróżnicowanie funkcjonowania szkół wiejskich a udział nauczycieli w wyrównywaniu szans edukacyjnych. Studium empiryczne gmin wiejskich w powiecie kieleckim. Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce. W druku.
27.
Miłkowska-Olejniczak G. (2002), Na pomoc dziecku i rodzinie, czyli o przygotowaniu nauczycieli do pracy wychowawczej w środowisku lokalnym. W: E. Kozioł, E. Kobyłecka (red.), W poszukiwaniu wyznaczników kompetencji nauczyciela XXI wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 275-282.
28.
Nauczycielska dojrzałość. Pamiętniki średniego pokolenia nauczycieli 2004 (2005). Wybór, opracowanie i posłowie W. Dróżka, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, Kielce.
29.
Osobowość nauczyciela (1959), W. Okoń (red.). PZWS, Warszawa.
30.
Papież J. (2006), Przemiany warunków socjalizacyjno-edukacyjnych na wsi. Badania panelowe. Impuls, Kraków.
31.
Sielatycki M. (2005), Młodzi i starsi obywatele w polskiej szkole. Uwagi na rozpoczęcie Europejskiego Roku Edukacji Obywatelskiej w Polsce. 27stycznia 2005,
http://www.ereo.codn.edu.pl/in..., 07.09.2013.
32.
Sławecki T. (2000), Stan i perspektywy oświaty na wsi. „Nowa Szkoła”, nr 9, Wydawca: Korporacja Polonia, Warszawa, s. 9-11.
33.
Styk J. (2013), Wybrane wypowiedzi uczestników debaty. W: Polska wieś 2012. Potencjał obszarów wiejskich szansą rozwoju. Raport o stanie wsi, Biuletyn Forum Debaty Publicznej nr 23, Wydawca: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej s. 63.
34.
Szafraniec K. (2002), Polskie residuum systemowe, czyli pytanie o rolę wsi i chłopów w procesach przekształceń ustrojowych. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, Komitet Socjologii PAN, Instytut Studiów Politycznych PAN.
35.
Szafraniec K. (2011), Raport „Młodzi 2011”. Warszawa.
36.
Szafraniec K. (2013), Wybrane wypowiedzi uczestników debaty. W: Polska wieś 2012. Potencjał obszarów wiejskich szansą rozwoju. Raport o stanie wsi, Biuletyn Forum Debaty Publicznej nr 23, Wydawca: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej s. 77-78.
37.
Tołwińska-Królikowska E. (2013), Współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym – Nowe zadania szkoły? W: G. Mazurkiewicz. (red.), Przywództwo i zmiana w edukacji. Ewaluacja jako mechanizm doskonalenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 141-153.
38.
Wróbel Sz., Nawrocki R. (2010), Szkoła jako fikcja i inne szkice z filozofii edukacji. Wydawca: Wydział Pedagogiczno-Artystyczny UAM w Kaliszu, Poznań-Kalisz.