ARTYKUŁ ORYGINALNY
Komunikacja niewerbalna nauczyciela względem uczniów w procesie edukacji i wychowania
1
Zakład Pedagogiki, Akademia Bialska im. Jana Pawła II
Data nadesłania: 10-09-2023
Data ostatniej rewizji: 30-01-2024
Data akceptacji: 02-02-2024
Data publikacji: 27-02-2024
Rozprawy Społeczne/Social Dissertations 2024;18(1):98-110
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Streszczenie: Komunikacja interpersonalna to nierozłączny element ludzkiej egzystencji. Jest on niezwykle istotny z pedagogicznego punktu widzenia w relacji nauczyciel-wychowanek. W artykule dokonano przeglądu literatury z zakresu komunikacji niewerbalnej między nauczycielem a uczniem. Zarówno komunikacja werbalna jak i niewerbalna odgrywają istotną rolę, wzajemnie na siebie oddziałując. Efektywne komunikowanie uzależnione jest w aspekcie niewerbalnym m. in. od mimiki nauczyciela, gestów, spojrzenia, dotyku czy przestrzeni i odgrywa znaczącą rolę w procesie edukacji i wychowania. Komunikacja niewerbalna wpływa na relację nauczyciela z uczniami, a także na motywację do działań i optymalizację nauczania. Materiał i metody: Artykuł ma charakter przeglądowy. Wyniki: Podjęto próbę omówienia komunikacji niewerbalnej nauczyciela z wychowankami na podstawie dotychczasowej literatury przedmiotu. Wnioski: Komunikowanie niewerbalne w relacji nauczyciel – uczeń to istotny komponent procesu edukacji, nauczyciel po przez kod niewerbalny transmituje ładunek emocjonalny, który jest składową zarówno relacji, atmosfery klasowej jak i motywacji do nauki.
REFERENCJE (42)
1.
Antas, J., (2023). Słowa i gesty w komunikacji. Prace wybrane, Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, https://doi.org/10.12797/97883....
3.
Chesbero, J.L., McCroskey, J.C (2001). The Relationship of Teacher Clarity and Immediacy with Student State Receiver Apprehension. Affect, and Cognitive Learning, [w:] Communicatioin Education nr 50, s. 59-68.
4.
Cooper, P.J., Simonds, Ch.J., Communication for the Classroom Teacher, Boston, s. 35.
6.
Domachowski, W. (1993). Psychologia społeczna komunikacji niewerbalnej, Toruń: Edytor.
7.
Ekman, P., (1997). Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce, małżeństwie. Tłum. Sz. E. Draheim, M. Kowalczyk, Warszawa: PWN.
8.
Garstka, W., (1999). Komunikacja niewerbalna a terapeutyczna rola nauczyciela [w:] Życie szkoły 1999 nr 7, s. 485-486.
9.
Grove, T.G., (2002). Niewerbalne elementy interakcji, [w:] Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi. Stewart J. (red.), Warszawa:PWN, s. 122-125.
11.
Jachimowicz, J., (2018). Komunikowanie się nauczycieli szkół podstawowych z uczniami w procesie edukacji szkolnej , Nowy Sącz, Wydawnictwo Naukowe Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu, s. 33-38.
12.
Jurczak, A., (2016). Komunikacja niewerbalna nauczycieli a współczesna edukacja nauczycieli [w:] Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna vol. 4 1(7)/2016, Kraków, s. 133-145.
13.
Knapp, M.L, Hall, J. A., Horgan, T.G. (2013). Nonverbal Communication in Human Interaction. Eight Edition. Cengage Learning. p. 3-28.
14.
Malarandro, L.A, Barker, L.L., Barker, D.A., (1989). Noncerbal communication. New York: Random House.
15.
Marczewska, K., (2009). Meandry komunikacji w szkole [w:] Dyrektor Szkoły 2009 nr 6, Warszawa, s. 185-186.
16.
McCroskey, J.C., Sallinen, A., Fayer, J.M., Richmond, V.P, Barraclough, R.A (1996). Nonverbal Immediacy and Cognitive Learning: A Cross Cultural Investigation [in:] Communication Education nr 45, s. 200-211.
19.
Noam, G.G., Fiore, N., (2004). Relationships across multiple settings: An overviev. [in:] New Directions for Youth Development 103, s.9-16.
20.
Okoń, W., (2003). Komunikacja interpersonalna w szkole. [w:] Edukacja i dialog 1, s. 50-53.
21.
Osika, G., (2008). Komunikacja niewerbalna s. 148, s. 150 [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Seria: Organizacja i zarządzanie z. 43.
22.
Pawiak, A., (2006). Klasa szkolna miejscem oddziaływań niewerbalnych komunikatów nauczyciela w pracy z uczniami – komunikat z badań [w:] Zaniedbane i zaniechane obszary edukacji w szkole. Olsztyn, s. 84-90.
23.
Pawiak, A., (2010). Komunikacja niewerbalna w zakresie kompetencji komunikacyjnych współczesnego nauczyciela pobrane z: https://repozytorium.ukw.edu.p....
24.
Pawiak, A. (2007). Konflikt relacji a niewerbalna komunikacja nauczyciela z uczniami pobrane z: https://www.academia.edu/33566..._.
25.
Pawiak, A. (2005). O potrzebie kształcenia umiejętności niewerbalnego komunikowania się nauczyciela z uczniami pobrane z: https://repozytorium.ukw.edu.p....
26.
Pstrąg, J., Kraśnicka, I., (2023). Komunikacja niewerbalna w dydaktyce akademickiej www.researchgate.net/publication/371936105_Komunikacja_niewerbalna_w_dydaktyce_akademickiej_Nonverbal_communication_in_academic_didactics (dostęp: 08.09.2023).
27.
Puppel, J., (2015). Siła performatywna komunikacji niewerbalnej używana przez nauczyciela i ucznia w formalnych warunkach klasy, s. 136-137 [w:] MOTEK. Motywy ekolingwistyczne: w stronę ekoglottodydaktyki, red. Puppel S. Poznań: UAM, DOI 10.7169/sdcp.2015.7.08.
28.
Richmond, V.P., (2002). Teacher Nonverbal Immediacy. Use and Outcomes, Boston, s. 51.
29.
Rymarz, T., (1997). Psychologiczne czynniki warunkujące efektywność interakcji nauczyciel-uczeń, [w:] Dylematy przemian oświatowych, Zając A. (red.), Rzeszów: WSP, s. 312.
30.
Sikorski, W., (2013). Bezpośredniość niewerbalna w kreowaniu postawy nauczyciela jako niespecyficznego czynnika w oddziaływaniach pedagogicznych [w:] Krakowskie Studia Małopolskie 2013, nr 18, Kraków, s. 344-362.
31.
Sikorski, W., (2009). Znudzeni szarą klasą [w:] Psychologis w Szkole 2009, nr1, s. 109-115.
32.
Sobkowiak, B., (1997). Komunikowanie społeczne, [w:] Współczesne systemy komunikowania, red. B. Dobek-Ostrowska, Wrocław, s. 11-12.
33.
Stączak, M., (2011). Prezentacja publiczna. Mów komunikatywnie, oryginalnie, przekonująco!, Warszawa: EdisonTeam.pl.
35.
Sufa, B., (2008). Komunikacja niewerbalna. O porozumiewaniu się nauczycieli i uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej Kraków.
36.
Sztejnberg, A., (2006). Komunikacyjne środowisko nauczania i uczenia się. Wrocław: Astrum.
37.
Śnieżyński, M., (1990). Nauczyciele w oczach uczniów. O przezwiskach. Warszawa: WSiP.
38.
Śnieżyński, M., (2011). Demokracja – dialog – edukacja. Trud budowania i rozwijania dialogu edukacyjnego, [w:] Przestrzeń i czas dialogu w edukacji, Waloszek D. (red.), Kraków, s. 59.
40.
Wawszyniak-Beszterda R., (2002). Doświadczenia komunikacyjne uczniów w czasie lekcji. Studium empiryczne, Kraków: Impuls.
41.
Welskop, W., (2013) Komunikacja w relacji nauczyciel-uczeń a występowanie sytuacji kryzysowych w szkole [w:] Komunikacja w sytuacjach kryzysowych IV, Potejko P (red.), Gliwice-Katowice: Wydawnictwa i Szkolenia Opcjon, Gliwice-Katowice, s.168,172-173.
42.
Zalewska, P. (2012). Kompetencje komunikacyjne nauczycielek wychowania przedszkolnego [w:] Kompetencje społeczne w edukacji, pracy socjalnej i relacjach zawodowych Janiak, A.M., Jankowska, K., Heller, W. (red.), Poznań: UAM, s. 38-51.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2657-9332 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
