Artykuł podejmuje zagadnienie osobowościowych, kulturowych i środowiskowych uwarunkowań zawodu nauczyciel w świetle badań przeprowadzonych wśród sześćdziesięciu nauczycieli szkół podstawowych. Podjęta tematyka mieści w sobie szereg problemów, które zasadniczo od momentu wyłonienia się profesji nauczycielskiej, wciąż rzucają nowe światło na ten jakże ważny, zarówno w przeszłości jak i współcześnie, zawód. Obecnie, zakłada się, że nauczyciel powinien być przede wszystkim źródłem wiedzy oraz nośnikiem określonych norm i wartości. Na kreowanie takiego modelu, niewątpliwie ma wpływ szereg określonych zespołów cech i czynników. Zasadniczym celem podjętych badań była zatem próba ustalenia i określenia korelatów osobowościowych, kulturowych i środowiskowych, które w opinii nauczycieli, warunkują efektywność i sukcesy odnoszone w obszarze pracy pedagogicznej.